چسبندگی‌های شایع در زنان چند دسته‌اند؛ یکی چسبندگی داخل رحم است و دیگری چسبندگی در داخل لگن که هر یک از این دو حالت، موضوعی جداگانه است.چسبندگی داخل رحمی در شرایط معمولی برای هیچ زنی اتفاق نمی‌افتد، چرا که پوشش درونی رحم یا مخاط اندومتر در رحم به طور طبیعی و مرتب ایجاد می‌شود و ریزش می‌کند که باعث به وجود آمدن قاعدگی می‌شود. اما گاهی اوقات تحت شرایطی این مخاط از بین می‌رود و کم‌کم به دلیل فقدان اندومتر، قسمت‌های مختلف داخلی رحم به هم می‌چسبند که اصطلاحا به آن «آشرمن» گفته می‌شود.
چسبندگی رحم یا سندرم آشرمن، چسبندگی داخل رحمی در داخل رحم و یا دهانه رحم است. در بسیاری از موارد دیواره‌های جلویی و پشتی رحم به یکدیگر می چسبند. در موارد دیگر، چسبندگی فقط در قسمت کوچکی از رحم ظاهر می‌شود. میزان چسبندگی خفیف، متوسط یا شدید است. چسبندگی می‌تواند نازک یا ضخیم باشد، لکه‌دار در محل یا درهم و برهم باشد. چسبندگی معمولا عروقی نیست، که یک ویژگی مهم در درمان می‌باشد.
در صورتی که چسبندگی رحم در زنان به موقع درمان نشود، سبب بروز نازایی می‌شود.
علائم چسبندگی رحم
در بعضی موارد، چسبندگی هیچ علائمی نشان نمی‌دهند، اما نشانه‌های رایج آن عبارتند از:
- پریودی‌های بسیار سبک یا قطع دوره (آمنوره)
این حالت زمانی رخ می‌دهد که بافت زخم جایگزین اندومتر (پوشش داخلی رحم) شده است. در این حالت بافت در طول چرخه قاعدگی طبیعی خونریزی می کند. گاهی، بافت زخم، باز شدن دهانه رحم را متوقف می کند و باعث توقف جریان خونریزی قاعدگی می شود.
- درد لگن و گرفتگی
- درد شدید قاعدگی
- ناباروری یا سقط جنین مکرر
اگر این علائم ذکر شده را دارید، باید با پزشک متخصص زنان ملاقات داشته باشید. ما می توانیم هیستروسکوپی را برای بررسی پوشش رحم انجام دهیم و چسبندگی را بررسی کنیم. هیستروسکوپی یک روشی است که در آن یک تلسکوپ نازک، انعطاف پذیر، تلویزیونی را به داخل واژن و از طریق دهانه رحم وارد می کند تا به طور مستقیم داخل رحم مشاهده شود.
همچنین می توانیم سونوگرافی برای اندازه گیری ضخامت اندومتر رحم انجام دهیم تا بتوانیم بافت‌های اندومتری معمولی را بررسی کنیم.
علل چسبندگی رحم
چسبندگی رحم معمولا توسط آسیب به بافت رحم ایجاد می‌شود، مانند:
- کورتاژ تشخیصی یا کورتاژ برای سقط جنین
- کورتاژ مجدد برای خارج کردن باقی مانده جفت یا جنین
- جراحی رحم
- عفونت رحم یا لگن
- خونریزی شدید پس از تولد نوزاد
- مشکلات اندومتریوز
- سل ریوی - در کشورهای در حال توسعه رایج است
با این حال، گاهی اوقات علت دقیق بیماری مشخص نیست
علائم و عوارض چسبندگی داخل رحمی
اگر چنین چسبندگی‌ای در رحم اتفاق بیفتد زنان ممکن است نازایی پیدا کنند، چرا که بافت داخل رحم محل لانه‌گزینی جنین است و با آسیب دیدن آن خطر نازایی به وجود می‌آید. همچنین ممکن است موجب سقط‌های مکرر یا دردهای زیر شکم یا قطع قاعدگی شود.
و نوع دوم؟
آن چسبندگی که بین مردم مصطلح است در واقع چسبندگی لگن است که در اطراف رحم یا بیرون از رحم اتفاق می‌افتد که بین رحم، تخمدان‌ها، جداره روده و جداره شکم یا جداره لگن چسبندگی ایجاد می‌کند.باز هم عفونت‌ها در صدر علل به وجود آمدن این عارضه هستند. عفونت‌های ناشی از میکروب «کلامیدیا» یکی از علت‌های این چسبندگی است.
برای چسبندگی داخل رحم هیچ علامت خاصی وجود ندارد. ممکن است در بیماران خونریزی قاعدگی کم یا قطع شود یا قاعدگی دردناک، نازایی و سقط مکرر داشته باشند و وقتی بیمار با این علائم به پزشک مراجعه می‌کند احتمال ابتلا به چسبندگی رحم قوت می‌گیرد.
کدام بیماری‌ها می‌تواند ابتلا به چسبندگی رحم را زیاد کنند ؟
یکی از بیماری‌هایی که می‌تواند احتمال ابتلا به چسبندگی رحم را زیاد کند اندومتریوز است که در این بیماری، بافت داخل رحم بیرون از رحم ایجاد می‌شود و می‌تواند چسبندگی‌های زیادی را داخل لگن ایجاد کند.در عفونت‌های ناشی از بیماری سل و نیز در کسانی که آپاندیسیت کهنه دارند و دیر به آن رسیدگی شده یا سوراخ شده، همچنین در زنانی که اعمال جراحی شکمی داشته‌اند یا به عنوان نمونه، روده‌شان مورد جراحی قرار گرفته ممکن است چسبندگی در لگن و شکم ایجاد شود. ایجاد بیماری‌های شکمی مانند آپاندیسیت در افراد اجتناب‌ناپذیر است و هیچ‌کس نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد ولی توصیه می‌کنیم که برای هر نوع بیماری، هر چقدر زودتر اقدام شود و از پیشرفت آن جلوگیری شود.
چگونه از چسبندگی رحم جلوگیری کنیم؟
برای پیشگیری از ابتلا به چسبندگی رحم توصیه می‌شود قبل از ابتلا به نازایی و دچار شدن به جراحی های گزاف، پس از مشاهده هر گونه علامت عفونت به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. بهتر است به طور مرتب حداقل یکی دو بار در سال به پزشک زنان مراجعه کنید و اگر عفونت لگنی داشته باشید، تحت درمان قرار بگیرید. به محض اینکه دچار ترشحات بد بو شده و احساس سوزش و خارش داشتید، حتماً سریع به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.همچنین سالیانه برای تست پاپ اسمیر مراجعه کنید.در صورت ازدواج، جلوگیری از بارداری برای مدت طولانی توصیه نمی شود. برخی زنان، هم دیر ازدواج می کنند و هم 7 تا 10 سال بعد از ازدواج تمایل به بارداری ندارند. این امر خطر ابتلا به اندومتریوز و عوارض ناشی از آن که چسبندگی رحم است را افزایش می‌دهد.
درمان چسبندگی رحم
در خصوص روش‌های درمانی این بیماری چسبندگی رحمی اولین اقدام برای درمان، دارو درمانی است و در موارد شدید از روش هیستروسکوپی است که در آن پزشک متخصص طی یک عمل جراحی قسمت‌های چسبنده به رحم بیمار را جدا می‌کند.
آبا امکان باردار شدن بعد از حذف چسبندگی رحم وجود دارد؟
براساس آمارهای جمع آوری شده توسط انجمن آمریکایی تولید مثل، نوع و شدت چسبندگی نتایج تولید مثل متفاوتی دارد. بیمارانی که دارای چسبندگی رحم خفیف تا متوسط هستند، 70 تا 80 درصد حاملگی کامل را داشتند و اختلال قاعدگی معمولا کاهش می یابد. اگر چسبندگی داخل رحمی شدید باشد یا باعث ایجاد آسیب جدی به پوشش انسدادی شود، میزان موفقیت بارداری در تمام دوران پس از درمان تنها 20 تا 40 درصد خواهد بود.
در صورتی که چسبندگی رحمی به موقع درمان نشود می‌تواند سبب بروز ناباروری در خانم‌ها شود
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.