تعداد اسپرم کم (از نظر پزشکی به عنوان الیگواسپرمی شناخته می شود) یک دلیل بسیار شایع در ناباروری زوجین است. در حقیقت ، مشکلات مربوط به تعداد اسپرم یا کیفیت اسپرم تقریباً در نیمی از مشکلات باروری نقش دارد. خبر خوب این است که تعداد اسپرم کم لزوماً مانع از بروز حاملگی نمی شود و کارهای زیادی برای بهبود شانس بارداری وجود دارد.
در این مقاله خواهید خواند:
تعداد کم اسپرم چیست؟
تعداد کم اسپرم به این معنی است که تعداد اسپرم موجود در مایع منی مرد زیر آستانه طبیعی باشد. تحرک اسپرم (توانایی حرکت آنها) و مورفولوژی اسپرم (شکل آنها) نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.
تعداد کم اسپرم زیر میکروسکوپ
شمارش اسپرم از طریق آزمایشی به نام آنالیز مایع منی تعیین می شود. معمولاً جز اولین آزمایشاتی است که پزشک از شما درخواست می کند (پس از گرفتن شرح حال ، سوابق پزشکی و احتمالاً انجام معاینه بدنی). مایع منی به مایعی گفته می شود که در هنگام انزال مرد از آلت تناسلی رها می شود. این ماده از چندین غده (عمدتا پروستات و وزیکولهای منی) و اسپرم ساخته شده است. با کمال تعجب ، اسپرم ها فقط 5٪ از کل حجم مایع منی را تشکیل می دهند!آزمایش مایع منی ، کیفیت و کمیت اسپرم و مایع منی را ارزیابی می کند.
تعداد اسپرم "طبیعی" چقدر است؟
پارامترهای مایع منی که معمولاً در طول آنالیز مایع منی مورد آزمایش قرار می گیرند ، در زیر ذکر شده است ، به همراه مقادیر "طبیعی".
ماکروسکوپی:
پارامتر مایع منی
|
مقادیر عادی
|
حجم انزال (میلی لیتر)
|
> 1.5
|
pH
|
7.2 پوند
|
ویسکوزیته
|
طبیعی
|
تبدیل به مایع
|
60 دقیقه
|
میکروسکوپی:
پارامتر مایع منی
|
مقادیر عادی
|
تعداد اسپرم (میلیون)
|
> 39
|
غلظت اسپرم (میلیون / میلی لیتر)
|
> 15
|
تحرک اسپرم کل (٪)
|
> 40
|
تحرک اسپرم پیشرونده (٪)
|
> 32
|
مرفولوژی (٪)
|
> 4
|
نشاط (٪)
|
> 58
|
تجمع
|
غایب
|
گلبولهای سفید (میلیون در میلی لیتر)
|
<1
|
یادآوری این نکته حائز اهمیت است که از روز به روز نوسانات گسترده ای در این مقادیر وجود دارد ، بنابراین مهم است که قبل از تشخیص تعداد کم اسپرم ، 2 تا 3 نمونه آزمایش داده شود.
تعداد کم اسپرم، چقدر کم خیلی پایین است؟
تعداد اسپرم ها در افراد به طور قابل توجهی متفاوت است و متاسفانه گفتن غیرممکن به طور قطع اعلام کرد که این تعداد اسپرم سبب باروری یا ناباروری می شود. اما اگر یک اسپرم کامل در مایع منی وجود نداشته باشد (وضعیتی به نام آزواسپرمی) شناخته می شود ، برداشت طبیعی غیرممکن خواهد بود و این امر نیاز به بررسی در مراکز ناباروری یا مطب متخصصان دارد.
کیفیت اسپرم نسبت به تعداد آن اغلب از اهمیت بیشتری برخوردار است. به عنوان مثال ، تعداد کمی از اسپرمهای با کیفیت عالی می توانند احتمال بهتری نسبت به تعداد زیادی از اسپرمهای بی کیفیت داشته باشند.
درمطب دکتر فاطمه نعمت اللهی ، ما دیده ایم که زوج ها با تعداد اسپرم بین 2 تا 5 میلیون در میلی لیتر توانسته اند بصورت طبیعی باردار شوند و تحقیقات نشان داده است که حتی در مواردی که تعداد اسپرم ها کمتر از 2 میلیون در میلی لیتر باشد ، هنوز هم احتمال بارداری به صورت طبیعی وجود دارد.
تعداد کم اسپرم - احتمال بارداری را افزایش دهید
استفاده از روشهای کمک باروری
جهت بالا بردن شانس باروری، در مواقعی که بارداری بخاطر تعداد پایین اسپرم اتفاق نمی افتد بهترین راه انجام روشهای کمک باروری نظیر iui، ivf و روشهایی نظیر این است که البته انتخاب روش فقط با صلاحدید متخصص زنان است. در این روشها بخاطر اینکه اسپرمهای سالم جداسازی شده و در سانتریفیوژ گذاشته میشود غلظت آن افزایش یافته و شانس باروری تا حد زیادی افزایش می یابد.
موارد زیادی وجود دارد که می توانید برای بهبود کیفیت اسپرم و تقویت باروری استفاده کنید:
راههای آگاهی از زمان باروری را بیاموزید
یادگیری روش آگاهی از روزهای تخمک گذاری همسرتان برای تعیین روزهایی که بیشترین شانس باروری در هر سیکل برای افزایش شانس باروری مهم است.
ترشحات زن برای حمل و نقل و بقاء اسپرم کاملاً حیاتی است. مقاربت در روزهایی که رحم بهترین کیفیت ترشحات را تولید می کند، بقای اسپرم را فراهم می کند و همچنین اسپرم امکان شنا کردن اسپرم را به سمت تخم می دهد. مقاربت در روزهای باروری اثر کاهش باروری در مرد را به دلیل افزایش سن را به حداقل می رساند.
اسپرم را ذخیره نکنید
برخلاف تصور عامه، در مورد تعداد کم اسپرم، خودداری از مراقبت به طور طولانی مدت توصیه نمی شود تا تعداد اسپرم ها را تقویت کنید.
در حالی که ممتنع بودن رابطه باعث افزایش حجم مایع منی و تعداد اسپرم ها می شود ، تحقیقات نشان داده است که در مردان با تعداد و کیفیت کم اسپرم، انزال ممتنع فواید قابل توجهی دارد ، باعث بهبود تحرک اسپرم و مورفولوژی اسپرم و در عین حال کاهش سطح قطعه قطعه DNA می شود.
تغییرات سبک زندگی را ایجاد کنید
یکی از دلایل مهم ناباروری مردان چیزی به نام "آسیب رادیکال آزاد" است. رادیکال های آزاد متابولیت های سمی هستند که توسط فرآیندهای طبیعی در بدن ما تولید می شوند. با این حال ، آنها همچنین از طریق قرار گرفتن در معرض برخی از عوامل محیطی تولید می شوند. این مولکولهای بسیار واکنشی به سلولها آسیب می رسانند و اضافی رادیکالهای آزاد موجود در مایع منی نیز عامل آسیب رساندن به اسپرم است که می تواند منجر به ناباروری و سقط جنین شود.
رادیکالهای آزاد اضافی می توانند ناشی از رژیم غذایی ضعیف، مصرف دخانیات و الکل، بیماری و استرس باشند. آنها همچنین می توانند در اثر قرار گرفتن در معرض آلاینده ها و مواد شیمیایی موجود در محیط ایجاد شوند.
در زیر چند نکته در مورد آنچه می توانید برای مقابله با آسیب های رادیکال آزاد و بهبود سلامت اسپرم خود انجام دهید، ذکر شده است:
نکته هایی برای بهبود اسپرم
1. یک رژیم غذاهای حاوی آنتی اکسیدان زیاد میل کنید آنتی اکسیدان ها به "ترشح رادیکال های آزاد" کمک می کنند و میزان آسیب به اسپرم را کاهش می دهند. غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان شامل انواع توت ها ، میوه ها و سبزیجات (به ویژه مواد غذایی با رنگ روشن) ، آجیل ها و دانه ها ، غلات و شکلاتهای تلخ هستند.
2. بصورت هدفمند مولتی ویتامین مصرف کنید . اگر تعداد اسپرم یا کیفیت اسپرم را کاهش یافته باشد ، مولتی ویتامین با فرمول خاص ممکن است به باروری کمک کند. ویتامین ها و مواد معدنی مهم که برای تولید سالم اسپرم مهم هستند عبارتند از: ویتامین C، ویتامین E، روی، سلنیوم، اسید فولیک، L-کارنیتین ، CoQ10 و گلوتاتیون.
3. سیگار را ترک کنید! سیگار کشیدن باعث آسیب به رادیکال آزاد DNA اسپرم شده و کیفیت اسپرم را پایین می آورد. مردانی که سیگار می کشند چهار برابر کودکانی که به سرطان کودکان مبتلا می شوند احتمال دارد. همچنین تصور می شود سیگار کشیدن ماری جوانا بر سلامتی اسپرم تأثیر دارد. به یاد داشته باشید ، شکل گیری اسپرم در حدود 72 روز طول می کشد ، بنابراین حتی پس از قطع سیگار کشیدن ، ممکن است چندین ماه طول بکشد تا اثرات معکوس شود.
4- مصرف الکل را قطع کنید . الکل سم برای بیضه است و بر تولید اسپرم و عملکرد جنسی مردان تأثیر می گذارد.
5- از حمام و استخرهای گرم خودداری کنید. گرما برای تولید اسپرم بد است (به همین دلیل است که بیضه ها خارج از بدن آویزان می شوند!). ممکن است دوست داشته باشید به جای زیر شلوارهای تنگ ، پوشیدن بوکسور را امتحان کنید.
6. حفظ BMI سالم . اضافه وزن داشتن می تواند تعداد اسپرم ها را کاهش دهد، به خصوص اگر چربی اضافی منجر به افزایش دمای اطراف بیضه ها شود. نگه داشتن BMI در حد طبیعی توصیه می شود.
7. از سموم و آلاینده های زیست محیطی خودداری کنید . حلالهای ارگانیک، سموم دفع آفات، سرب، دودهای سمی، فتالات و سایر مواد شیمیایی مشکوک به کاهش باروری مردان هستند ، بنابراین توصیه می شود در صورت امکان از قرار گرفتن در معرض این سموم کاسته و در صورت لزوم از لباس محافظ استفاده کنید.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.