اگر قصد دارید در دوران شیردهی از روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده کنید، باید روشی را انتخاب کنید که 100 درصد از آن مطمئن باشید. باید مواظب باشید روش پیشگیری از بارداری انتخابیتان برای کودک بی خطر باشد، خودتان با آن احساس راحتی داشته باشید و در پیشگیری از بارداری هم مؤثر باشد. در این مقاله به طور کامل در رابطه با جلوگیری از بارداری در دوران شیردهی صحبت می کنیم.
از چه زمانی پس از زایمان باید جلوگیری از بارداری را شروع کرد؟
پس از زایمان درمورد روش‌های پیشگیری از بارداری هیچگونه ریسکی نکنید. به محض اینکه برای برقراری رابطه جنسی بعد از زایمان احساس آمادگی کردید، باید روش‌های پیشگیری از بارداری را هم آغاز کنید.
برخی از روش‌های پیشگیری از بارداری به چند هفته زمان نیاز دارند تا در بدن مؤثر باشند. به یاد داشته باشید که تمامی اطلاعات مورد نیاز خود را از پزشکتان بگیرید و تا زمانی که روش پیشگیری از بارداریتان مؤثر شود، از برقراری رابطه جنسی خودداری کرده یا از موانع خاص استفاده کنید.
بارداری ناخواسته پس از زایمان می‌تواند بسیار شوکه کننده باشد. خوشبختانه روش‌های پیشگیری از بارداری فراوانی برای مادران شیرده وجود دارند که کمک می‌کنند بارداری ناخواسته اتفاق نیافتد.
آیا شیردهی از باردار شدن جلوگیری نمی‌کند؟
بهتر است پاسخ این سئوال را به یک باره و برای همیشه روشن کنیم: شیردهی روشی مؤثر برای پیشگیری از بارداری نیست و جلوگیری از بارداری در دوران شیردهی، ضروری است.
این مسئله درست است که در شیردهی مکرر میزان پرولاکتین بالا رفته و روی محور هیپوفیز تخمدان هیپوتالاموس اثر گذاشته و از تخمک‌گذاری پیشگیری میکند. با این حال، نمی‌توان با قاطعیت گفت که نخستین تخمک‌گذاری پس از زایمان چه زمانی رخ می‌دهد و تا زمانی که رخ نداده است، نمی‌توان از وقوع آن مطلع شد. مشکل اینجاست که از یکی از دو طریق زیر از آن مطلع می‌شوید: یا پریود خواهید شد و یا باردار.
با اینکه احتمال آن پایین است اما ممکن است 2 الی 3 ماه پس از زایمان تخمک‌گذاری آغاز شود؛ حتی اگر به صورت مکرر شیردهی داشته باشید و 50 درصد زنانی که شیردهی کامل ندارند، پیش از هفته ششم پس از زایمان، مجدداً تخمک‌گذاری خواهند داشت. به همین دلیل، اگر قصد ندارید باردار شوید، بهتر است از دیگر روش‌های پیشگیری از بارداری که برای مادران شیرده بی خطر هستند، استفاده کنید.
روش‌های جلوگیری از بارداری در دوران شیردهی
امروزه روش‌های مختلفی برای جلوگیری از بارداری در دوران شیردهی وجود دارند. با این حال، با توجه به متفاوت بودن بدن هر فرد، ممکن است برای برخی افراد چندان روش‌های متنوعی وجود نداشته باشند.
روش پیشگیری از بارداری دوستتان ممکن است برای شما مؤثر نباشد. بهترین روش پشگیری از بارداری برای شما همان روشی است که با نیازهای شخصیتان هم‌خوانی دارد و از آنجایی که بدنتان تغییرات زیادی را پشت سر گذاشته است، روش پیشگیری از بارداری که قبلاً برایتان مؤثر بوده است ممکن است دیگر کارساز نباشد.
بهتر است تمام گزینه‌ها را بشناسید تا درمورد روش جلوگیری از بارداری در دوران شیردهی آگاهانه تصمیم بگیرید.
هورمون استروژن در کاهش شیر نقش دارد. بنابراین، استفاده از هرگونه روش پیشگیری از بارداری که سبب ترشح استروژن می‌شود مانند محصولات خوراکی، برچسب‌ها یا حلقه واژینال در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود. به دلیل وضعیت حاد دلمه شوندگی در اوایل دوره پس از زایمان، حتی زنانی که شیردهی ندارند نیز باید تا حداقل 3 هفته پس از زایمان، از مصرف محصولات پیشگیری از بارداری حاوی هورمون استروژن خودداری کنند.
قرص‌های هورمونی پیشگیری از بارداری
بسیاری از زنان این سئوال را دارند که “آیا در دوران شیردهی می‌توان از روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده کرد؟”
ممکن است به گوش شما هم رسیده باشد که استفاده از قرص‌های ضد بارداری در دوران شیردهی خطرناک است. با این که قرص‌های خوراکی ضد بارداری خطری برای نوزاد ایجاد نمی‌کنند، ممکن است برای میزان شیردهیتان خطرناک باشند.
قرص‌های ضد بارداری حاوی استروژن و پروژسترون هستند. از آنجایی که استروژن سبب کاهش میزان شیر می‌شود، معمولاً توصیه می‌شود مادران شیرده از مصرف قرص‌های ضد بارداری خودداری کنند. اگر برای پیشگیری از بارداری قصد دارید از روش‌های هورمونی استفاده کنید، باید حداقل تا ماه ششم پس از زایمان و تا یادگیری مهارت‌ها و الگوهای شیردهی، از مصرف آنها پرهیز کنید.
اگر مصرف قرص‌های ضد بارداری را ترجیح می‌دهید، میتوانید قرص‌هایی را مصرف کنید که تنها حاوی پروژسترون هستند و به آنها مینی قرص هم گفته می‌شود. برخی از زنان تجربه موفقی در مصرف مینی قرص‌ها داشته‌اند در حالی که به گفته دیگران با مصرف این قرص‌ها برای مدتی طولانی لکه بینی داشته‌اند. برخی افراد دیگر نیز گفته‌اند در نتیجه مصرف این قرص‌ها میزان شیرشان کاهش یافته است هرچند که چنین گزارشاتی بسیار نادر هستند.
مینی قرص‌ها درست به اندازه قرص‌های ضد بارداری مؤثر هستند هرچند که باید به صورت مداوم و در ساعات مشخصی مصرف شوند تا مؤثر باشند. طبق گزارشات، این قرص‌ها چیزی در حدود 87 تا 99.7 درصد در پیشگیری از بارداری مؤثرند. میزان تأثیرگذاری این قرص به نحوه مصرف آن بستگی دارد بنابراین مراقب باشید که دستور مصرف آن را دقیقاً رعایت کنید.
دستگاه IUD برای جلوگیری از بارداری در دوران شیردهی
در حال حاضر دستگاه‌های درون رحمی یا آی یو دی مؤثرترین روش پیشگیری از بارداری هستند. این دستگاه‌ها برای افرادی که به دنبال روش طولانی مدت و قابل برگشت پیشگیری از بارداری هستند، بسیار مفیدند.
دو نوع دستگاه IUD وجود دارد: غیر هورمونی (مسی) و هورمونی. از آنجایی که دستگاه‌های آی یو دی تنها حاوی هورمون پروژسترون هستند، هر دو نوع آنها برای مادران شیرده بی خطر هستند.
* آی یو دی مسی
آی یو دی مسی غیر هورمونی است. این دستگاه یک تکه فنر است که با مس پوشانده شده است و در رحم قرار میگیرد. این دستگاه تا ده سال می‌تواند از باردار شدن جلوگیری کند. آی یو دی مسی از کشت، حرکت اسپرم و بارور شدن پیشگیری میکند. از آنجایی که هورمون ترشح نمی‌کند، لازم نیست درمورد تأثیر آن بر شیردهیتان نگران باشید.
در بسیاری از زنانی که از آی یو دی مسی استفاده می‌کنند، قاعدگی سنگین‌تر و طولانی‌تر می‌شود. بنابراین اگر در حال حاضر پریود سنگین دارید یا دل درد آن شدید است، ممکن است این گزینه زیاد مناسب شما نباشد.
* آی یو دی هورمونی
آی یو دی، هورمونی پروژسترون ترشح میکند اما این هورمون‌ها مستقیماً وارد بافت رحمی می‌شوند و تنها مقدار کمی از آن وارد جریان خون می‌شود. به نظر بعید می‌رسد آی یو دی که پروژسترون ترشح میکند، تأثیری روی میزان شیر داشته باشد.
دستگاه آی یو دی بیش از 99 درصد در پیشگیری از بارداری مؤثر است؛ یعنی از هر 100 خانمی که دستگاه آی یو دی دارند، کمتر از یک نفر در سال نخست استفاده از آن باردار خواهد شد. این دستگاه ضد بارداری برخلاف دیگر روش‌های پیشگیری از بارداری، مؤثر و راحت است چرا که نیازی نیست مرتباً آن را کنترل کرد.
اگر قصد دارید از روش‌های ضد بارداری برای حداقل یک سال استفاده کنید، آی یو دی گزینه بی خطر و مؤثری است. هنگامی که قصد باردار شدن داشتید، باید از پزشک وقت گرفته و دستگاه را بیرون بیاورید. هنگامی که برداشته شد، میتوانید فوراً اقدام به باردار شدن کنید.