نازک شدن دهانه رحم یا آتروفی واژن

دهانه رحم قسمت پایینی و باریک رحم است. به عبارت دیگر دهانه رحم بین واژن و خود رحم قرار دارد. نازک شدن دهانه رحم یا آتروفی واژن به التهاب، خشکی و نازک شدن دیواره واژن گفته می شود. در این مقاله درمان های پزشکی که برای کاهش نشانه های آتروفی واژن مؤثر هستند را بررسی می‌کنیم.

آتروفی واژن (Vaginal Atrophy) یا نازک شدن دهانه رحم به نازک شدن، خشک شدن و التهاب دهانه رحم گفته می‌شود. علت اصلی این مسئله کاهش میزان استروژن است و بیشتر در خانم های یائسه دیده می شود.

نازک شدن دهانه رحم نه تنها باعث دردناک شدن رابطه جنسی می‌شود، بلکه دستگاه ادراری آن‌ها را نیز به خطر می‌اندازد. از آنجایی که ماهیت دستگاه تناسلی و دستگاه ادراری متصل به یکدیگر است، متخصصین باور دارند که نازک شدن دیواره رحم باعث بروز سندروم یائسگی (GSM) می شود.

نازک شدن دهانه رحم یا آتروفی واژن می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد و اصلی ترین دلیل آن کاهش استروژن ترشح شده توسط تخمدان ها بعد از یائسگی است.

استروژن هورمونی است که مسئول رشد و تکامل زنانه و همچنین تنظیم چرخه قاعدگی است. خانم هایی که به یائسگی زودرس مبتلا هستند می توانند به کاهش میزان استروژن و نازک شدن دهانه رحم مبتلا شوند. استروژن به بهبود سلامت استخوان و پوست کمک می‌کند و از بافت‌های بدن پشتیبانی می‌کند. همچنین استروژن می‌تواند حالات خلقی و فعالیت مغز را نیز تحت تأثیر قرار دارد. خانم‌هایی که به یائسگی زودرس مبتلا هستند می‌توانند به کاهش میزان استروژن و نازک شدن دهانه رحم مبتلا شوند.

موارد زیر می‌تواند موجب کاهش استروژن و نازک شدن دهانه رحم شوند:

- داروهای پیشگیری از بارداری و آمپول‌های پیشگیری از بارداری

- تحریک نشدن پیش از برقراری رابطه جنسی که اجازه تولید ترشحات واژن را نمی‌دهد

- زایمان و شیر دادن به نوزادان

- درمان‌های هورمونی سرطان ، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی در ناحیه لگن

- دیابت

- سندروم شوگن که در آن سیستم ایمنی بدن به غدد تولید کننده هورمون‌ها حمله می‌کند

علائم نازک شدن دهانه رحم

علائم نازک شدن دهانه رحم یا آتروفی واژن می‌تواند در بین خانم‌ها متفاوت باشد و همه خانم‌ها نشانه‌های مشابهی را تجربه نمی‌کنند. نشانه‌های نازک شدن دهانه رحم عبارت‌اند از:

- خشکی واژن ، وجود ترشحات واژن و خارش واژن

- از دست دادن میل جنسی

- درد و ناراحتی هنگام برقراری رابطه جنسی

- کاهش ترشحات واژن در حین برقراری رابطه جنسی

- خونریزی بعد از رابطه جنسی

- بروز مکرر عفونت مجاری ادراری

- رنگ‌پریدگی و نازکی واژن

- کوتاه شدن واژن و تنگ شدن واژن

- خونریزی مکرر

درمان نازک شدن دهانه رحم

ایجاد تغییراتی در سبک زندگی می‌تواند در درمان نازکی دهانه رحم مفید باشد. این تغییرات عبارت‌اند از:

کنار گذاشتن سیگار:

سیگار کشیدن باعث کاهش میزان استروژن خون شده و ریسک ابتلا به آتروفی یا نازکی دهانه رحم و همچنین پوکی استخوان افزایش می‌دهد.

داشتن رابطه جنسی:

برقراری رابطه جنسی باعث افزایش خون‌رسانی به اندام‌های تناسلی می‌شود که باعث حفظ سلامت آن‌ها می‌شود.

استفاده نکردن از مواد عطری:

پودرها، صابون‌ها، دئودرانت ها و روان کننده‌های معطر باعث آسیب رساندن به واژن و خشکی آن می‌شود.

ورزش کردن:

ورزش کردن به صورت مداوم و افزایش فعالیت فیزیکی باعث برقراری تعادل هورمونی می‌شود.

مصرف آب:

مصرف روزانه حداقل ۸ لیوان باعث برقراری تعادل آبی بدن شده و از نازک شدن دهانه رحم جلوگیری می‌کند.

برخی خانم‌هایی که به آتروفی واژن مبتلا هستند ممکن است به مشکلات مجاری ادراری نیز دچار شوند و استفاده از پروبیوتیک ها به آن‌ها کمک می‌کند که از خشکی واژن جلوگیری شود و مشکلات مجاری ادراری به وجود نیاید.

نازک شدن دهانه رحم در بارداری

نازک شدن دیواره رحم در دوران بارداری متفاوت از بیماری آتروفی است. در انتهای بارداری وقتی زمان زایمان نزدیک می‌شود، دیواره رحم و دهانه رحم شروع به نازک شدن و باز شدن می‌کنند. این به صورت طبیعی توسط بدن انجام می‌شود تا جنین بتواند از طریق کانال تولد خارج شده و متولد شود.

کاهش میزان استروژن که می‌تواند به خاطر یائسگی یا مشکلات هورمونی باشد، دلیل اصلی نازک شدن دهانه رحم است. با استفاده از داروهای استروژن می‌توان این مشکل را درمان کرد. همچنین ورزش کردن، نکشیدن سیگار و استفاده نکردن از شوینده‌های عطری به بهبود آن کمک می‌کنند.