زخم دهانه رحم که به نام سرویکیت نیز شناخته می شود، یکی از شایع ترین مشکلات زنانه است که زنان با آن مواجه هستند . زخم دهانه رحم در معنای عام آن التهاب بافت دهانه رحم است. التهاب بافت دهانه رحم معمولاً به دلیل عفونت رخ می دهد و در برخی موارد ممکن است پس از تحریک یا ضربه ایجاد شود.
سن در بروز زخم های دهانه رحم اهمیتی ندارد. زخم دهانه رحم می تواند در زنان فعال جنسی، صرف نظر از سن، ایجاد شود. بیش از نیمی از زنان ممکن است در مقطعی از زندگی خود با مشکل زخم دهانه رحم مواجه شوند. در اکثر زنان مبتلا به درد کشاله ران و ترشحات واژن، زخم دهانه رحم می تواند با یا بدون بیماری دیگر ایجاد شود.
علل زخم دهانه رحم چیست؟
برای دستیابی به درمان موثر و موفقیت آمیز زخم دهانه رحم ، باید علل زمینه ای آن به درستی شناسایی شود. از این نظر می توان علل زخم دهانه رحم را به شرح زیر برشمرد:
-
اگرچه نمی توان علل اصلی زخم های دهانه رحم را دقیقاً مشخص کرد، اما شایع ترین علل زخم های دهانه رحم عفونت است.
اگر علت زخم دهانه رحم عفونت باشد، با درمان مناسب عفونت می توان به بهبودی دست یافت.
3 میکروارگانیسم مهم که باعث زخم دهانه رحم می شوند عبارتند از: کلامیدیا، تریکوموناس و سوزاک.
-
در صورت برقراری رابطه جنسی مکرر، ممکن است زخم در دهانه رحم ایجاد شود.
-
تغییرات هورمونی در بدن افراد می تواند علت اصلی زخم دهانه رحم باشد.
-
زخم دهانه رحم ممکن است به دلیل برخی از عوامل شیمیایی (مواد شیمیایی روی کاندوم) یا مواد آلرژیک ایجاد شود.
شکایات زخم دهانه رحم چیست؟
علائم زخم دهانه رحم مشابه بسیاری از بیماری ها است و معمولاً شکایت خاصی ایجاد نمی کند. در این رابطه معمولاً در معاینات زنان که به دلایل دیگر انجام می شود، زخم دهانه رحم مشاهده می شود.
می‌توانیم علائم زخم دهانه رحم را که می‌توان آن را التهاب بافت دهانه رحم نیز تعریف کرد، به شرح زیر فهرست کرد.
-
به عنوان اولین علامت زخم دهانه رحم، پس از پایان قاعدگی با ترشحات واژن مواجه می شویم.
-
زخم دهانه رحم می تواند در بسیاری از زنان با ترشحات فراوان، بی بو و بدون خارش به دلیل زخم ایجاد شود.
-
بسته به اندازه بزرگ زخم، ممکن است خونریزی رخ دهد یا خونریزی غیر طبیعی واژینال رخ دهد.
-
خارش و سوزش ممکن است در واژن رخ دهد.
-
درد هنگام مقاربت یا خونریزی بعد از نزدیکی از جمله علائم مهم آن است.
-
کمر درد
-
احساس سوزش هنگام ادرار کردن
زخم دهانه رحم چگونه درمان می شود؟
زخم دهانه رحم، یعنی التهاب در دهانه رحم، در واقع در نتیجه مکانیسم‌های دفاعی طبیعی بدن رخ می‌دهد. در صورتی که وضعیت دهانه رحم ادامه یابد و علیرغم مداخله در علل اصلی آن بهبود یا پسرفتی مشاهده نشود، برخی از اقدامات جراحی به منظور اطمینان از تخریب سلول های غیر طبیعی تشکیل شده در این ناحیه انجام می شود.
متداول ترین روش های مورد استفاده در درمان زخم دهانه رحم ؛ کوتریزاسیون (سوختن)، لیزر درمانی و کرایوتراپی (انجماد). هدف اصلی از این روش ها که اغلب در درمان زخم دهانه رحم استفاده می شود، از بین بردن بافت ملتهب و ترمیم زخم است.
درمان سوزش (کوتریزاسیون) در زخم دهانه رحم
زخم دهانه رحم از یک بافت ملتهب تشکیل شده است. سوزاندن تراپی فرآیند تخریب بافت ملتهب با گرما است. در درمان سوختگی زخم دهانه رحم از پروب قلمی شکل استفاده می شود و با جریان الکتریکی عبور داده شده از نوک پروب گرما حاصل می شود. حرارت به دست آمده با التهاب دهانه رحم به بافت اعمال می شود و بافت از بین می رود. درمان سوزش زخم دهانه رحم چند دقیقه طول می کشد و ممکن است درد بسیار خفیفی در طول عمل ایجاد شود.
کوتریزاسیون، یعنی درمان سوزش، قدیمی ترین و کلاسیک ترین روشی است که در موارد زخم های مزمن دهانه رحم به کار می رود. اگرچه نادر است، اما در برخی موارد ممکن است بافت اسکار پس از سوزاندن ایجاد شود و این ممکن است باعث انسداد دهانه رحم شود.
انجماد در زخم دهانه رحم (کرایوتراپی)
درمان در موارد زخم دهانه رحم ، بافت های غیر طبیعی با کمک دی اکسید کربن مایع یا نیتروژن منجمد می شوند. برای انجماد زخم دهانه رحم از وسیله ای به شکل تفنگ استفاده می شود. با نوک تفنگ، بافت های ملتهب منجمد می شوند. درمان زخم دهانه رحم با روش کرایوتراپی با روش های ساده و سریع و بدون هیچ بیهوشی انجام می شود.
تخریب بافت به صورت کنترل شده تری با درمان انجماد زخم انجام می شود که در مقایسه با درمان سوزش زخم باعث درد کمتری می شود. ایجاد اسکار در نتیجه کرایوتراپی کمتر رایج است.
درمان زخم دهانه رحم با لیزر
این فرآیند تخریب بافت هایی است که در دهانه رحم با استفاده از نور لیزر رخ می دهد. در درمان زخم دهانه رحم با لیزر ، نیازی به بیهوشی نیست و بهبود زخم بسیار سریع اتفاق می افتد.
فرآیند سوزاندن زخم دهانه رحم با نور لیزر نسبت به روش کوتریزاسیون آسیب کمتری دارد.
آیا زخم دهانه رحم به سرطان تبدیل می شود؟
هر زخم دهانه رحم سرطانی نمی شود. در زخم های دهانه رحم باید آزمایش اسمیر انجام شود. اگر در نتیجه آزمایش تغییری در سلول‌ها ایجاد شود، ممکن است آزمایش‌های بیشتری مانند کولپوسکوپی و بیوپسی انجام شود. علاوه بر این، اگر آزمایش HPV مثبت باشد، باید زخم را درمان کرد و از ابتلا به سرطان پیشگیری کرد، پایان هر زخم سرطان مطلق نیست، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که زخم های نادیده گرفته شده و درمان نشده در دهه های آینده تغییر نکنند.
چه اقدامات احتیاطی باید در برابر زخم دهانه رحم انجام شود
برای محافظت از زخم دهانه رحم، باید یک شریک مجرد را در زندگی جنسی ترجیح داد. پس از رابطه جنسی با افراد مختلف، احتمال عفونت افزایش می یابد که باعث ایجاد اسکار می شود. در صورت امکان از تامپون واژینال استفاده نکنید. استفاده از تامپون بدون رعایت قوانین باعث عفونت و در نهایت زخم دهانه رحم می شود
از آمیزش جنسی شدید باید اجتناب شود. واکسیناسیون را می توان برای محافظت در برابر HPV، که می تواند باعث زخم دهانه رحم شود، تزریق کرد. مهمتر از همه اینکه هر سال باید معاینه زنان انجام شود.
اگر زخم دهانه رحم درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
اگر درمان نشود، منبع عفونت دائمی باقی می ماند. زن از ترشح مداوم شکایت دارد. علاوه بر این، عفونت می‌تواند از طریق اطراف به رحم، لوله‌ها و مثانه سرایت کند. سلول‌های زخم‌ها که سال‌ها نادیده گرفته شده‌اند ممکن است به سلول‌های سرطانی تبدیل شوند
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.