ویروس HPV یکی از شایعترین عفونتهای دستگاه تناسلی است که معمولا از طریق رابطه جنسی منتقل میشود و انواع مختلفی دارد که برخی از آن میتوانند باعث مشکلات سلامتی مانند زگیل تناسلی و انواع سرطان شوند. در عین خطرناک و مسری بودن این ویروس، خوشبختانه واکسن HPV وجود دارد که میتواند تا حد زیادی از بروز این مشکلات مخصوصا در خانمها جلوگیری کند.
انواع ویروس HPV چیست؟
ویروس HPV به دو گروه کمخطر و پرخطر تقسیم میشود.
HPV های کمخطر یا خفیف عمدتاً هیچ بیماری ایجاد نمیکنند. با این حال، چند نوع HPV کمخطر میتواند باعث ایجاد زگیل در ناحیه تناسلی، زگیل مقعد، زگیل دهانی یا زگیل گلو شود.
HPV های پرخطر میتوانند باعث ایجاد چندین نوع سرطان شوند. حدود 14 نوع بیماری HPV پرخطر از جمله 16، 18، 31، 33، 35، 39، 45، 51، 52، 56، 58، 59، 66 و 68 وجود دارد. دو مورد از آنها، یعنی HPV16 و HPV18، مسئول اکثر سرطانهای مرتبط با بیماری HPV هستند.
همانطور که گفته شد، ویروس اچ پی وی، عفونتی شایع است. تقریباً همه افراد فعال از نظر جنسی در عرض چند ماه تا چند سال پس از شروع فعالیت جنسی به HPV آلوده میشوند. حدود نیمی از این عفونتها از نوع پرخطر ویروس HPV هستند. ویروس اچ پی وی میتواند هم مردان و هم زنان را مبتلا نماید و در نهایت منجر به بیماری و سرطان شود. البته باید گفت که همه عفونتهای HPV باعث سرطان نمیشوند.
سیستم ایمنی بدن شما معمولا عفونتهای ویروس HPV را کنترل میکند تا باعث سرطان نشوند. عفونتهای پرخطر ویروس HPV اگر ادامه یابند، میتوانند باعث سرطان، از جمله سرطان دهانه رحم در زنان شوند. زیرا گاهی اوقات عفونتهای HPV با موفقیت توسط سیستم ایمنی کنترل نمیشوند. زمانی که عفونت پرخطر بیماری HPV برای سالها ادامه یابد، میتواند منجر به تغییرات سلولی شود که در صورت عدم درمان، ممکن است در طول زمان بدتر شده و به سرطان تبدیل شود(1).
چه کسانی ممکن است به ویروس اچ پی وی مبتلا شوند؟
هرکسی میتواند با داشتن رابطه جنسی واژینال، مقعدی، دهانی یا حتی معاشقه و رابطه بدون دخول با فردی که این ویروس را دارد، به ویروس HPV مبتلا شود. بیماری HPV اکثراً در طول رابطه واژینال و مقعدی منتقل میشود. هم مردان و هم زنان ممکن است آن را دریافت کنند (یا آن را منتقل کنند) بدون اینکه حتی بدانند. از آنجایی که ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد، ممکن است فردی مبتلا به ویروس HPV باشد حتی اگر سالها از رابطه جنسی او گذشته باشد.
در صورت داشتن موارد زیر احتمال ابتلا به ویروس HPV بیشتر است:
-
رابطه جنسی در سنین پایین
-
شرکای جنسی متعدد
-
شریک جنسی که شرکای زیادی داشته است
همانطور که گفته شد، اغلب افراد مبتلا به این ویروس، علائمی را تجربه نمیکنند، اما در افرادی که ابتلا با بروز علائم همراه است، اغلب زائدههای گوشتی و برجسته که به آن زگیل میگویند را تجربه میکنند. علائم اچ پی وی که شامل زگیل تناسلی است در خانمها اغلب روی دهانه رحم و واژن، کشاله ران و مقعد بروز میکند. آقایان نیز زگیل را روی آلت تناسلی، کیسه بیضه و کشاله ران و مقعد تجربه میکنند. همچنین ممکن است افراد احساس سوزش و خارش در نواحی تناسلی، بوی بد و یا درد هنگام رابطه جنسی را هنگام ابتلا به این ویروس مشاهده کنند.
راه های انتقال ویروس HPV
همانطور که گفته شد، انتقال بیماری HPV میتواند از راههای گوناگونی صورت گیرد. اگر مشکوک به این ویروس هستید، موارد زیر را بخوانید که بدانید در معرض ابتلا به این بیماری بودهاید یا خیر. راه های انتقال HPV عبارتند از:
-
رابطه جنسی واژینال و مقعدی: از اصلیترین راههای انتقال بیماری HPV رابطه واژینال و مقعدی است. البته در رابطه بدون دخول نیز امکان انتقال وجود دارد.
-
رابطه دهانی: انجام رابطه جنسی اورال یا دهانی میتواند باعث انتقال ویروس HPV شود.
-
تماس پوست با پوست: رابطه جنسی بدون دخول نیز میتواند ریسک ابتلا به اچ پی وی را افزایش دهد. زمانی که تماس پوست با پوست در نواحی تناسلی رخ میدهد، زگیل تناسلی میتواند به راحتی به شریک جنسی منتقل شود.
-
اپیلاسیون: در صورت استفاده از وسایل افراد مبتلا به ویروس HPV و عدم ضدعفونی، امکان انتقال بیماری از طریق اپیلاسیون وجود دارد.
-
تیغ اصلاح: درصورتی که از تیغ شخص مبتلا در نواحی تناسلی استفاده شود، مخصوصا زمانی که زخم ایجاد شود، احتمال انتقال HPV وجود دارد.
-
انتقال از مادر به جنین: احتمال انتقال HPV به نوزاد در طی بارداری بسیار کم است، اما بعید نیست. در واقع حتی اگر نوزاد در مواجهه با این ویروس قرار گیرد در اغلب موارد خودبهخود پاک می شود. بطور کلی در اغلب موارد نوزاد متولد شده از مادر دچار زگیل تناسلی عوارض ناشی از HPV را ندارد.
لازم به ذکر است سرایت اچ پی وی از طریق غیر جنسی همانند بوسیدن، دست دادن، استخر و این قبیل موارد ثابت نشده است.
HPV در دختران باکره و مجرد
این سوال ممکن است در ذهن دختران نوجوان پیش بیاید که آیا ممکن است دختران باکره HPV بگیرند؟ در پاسخ باید بگوییم متاسفانه بله. همانطور که ذکر کردیم، ویروس اچ پی وی ممکن است از سایر روشهای غیر جنسی مانند لیزر یا تیغ اصلاح آلوده منتقل شود. همچنین دخترانی که رابطه جنسی بدون دخول، اعم از رابطه دهانی و رابطه لاپایی را تجربه میکنند نیز احتمال دریافت بیماری از شریک آلوده را دارند. چراکه ویروس HPV، با یک تماس لحظهای آلت تناسلی فرد آلوده با آلت تناسلی شما در حد مالش نیز قابل انتقال است.
پیشگیری از ویروس HPV چگونه است؟
شاید این سوال در ذهن شما که تا این قسمت از مقاله را خواندهاید ایجاد شود که چگونه میتوانیم از ابتلا به ویروس HPV جلوگیری کنیم؟ راههای متفاوتی وجود دارد برای جلوگیری از ابتلا به اچ پی وی که به طور خلاصه به آنها اشاره میکنیم:
-
پرهیز از داشتن شرکای جنسی متعدد
-
استفاده از کاندوم
-
تزریق واکسن HPV (واکسن گارداسیل یا واکسن سرواریکس)
-
دست نزدن و عدم خاراندن زگیلها
-
انجام غربالگری دورهای
-
عدم استفاده از دخانیات مخصوصاً سیگار
-
عدم استفاده طولانی مدت از قرص ضد بارداری
در خصوص واکسن اچ پی وی که درحال حاضر بهترین روش پیشگیری از ابتلا به اچ پی وی است باید گفت که به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، در حال حاضر شش واکسن HPV دارای مجوز وجود دارند، این واکسنها شامل سه واکسن دو ظرفیتی، دو واکسن چهار ظرفیتی و یک واکسن غیرتهاجمی هستند. واکسن گارداسیل، یکی از موثرترین انواع واکسن برای پیشگیری از ویروس HPV محسوب میشود. گارداسیل برای آقایان و بانوان بین 9 تا 45 سال توصیه میشود. توجه داشته باشید حداقل 2 دوز و در صورت امکان 3 دوز برای افرادی که به یک بیماری زمینهای و یا به HIV مبتلا هستند ضروری است.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.