با بالا رفتن سن، بدن و رحم زن دچار تغییرات طبیعی و تدریجی می‌شود که هم به علت کاهش هورمون‌های جنسی (استروژن و پروژسترون) است و هم به دلیل فرسودگی سلول‌ها و بافت‌ها.
۱. تغییرات کلی در بدن زن
با افزایش سن (به‌ویژه بعد از ۳۵ تا ۴۰ سالگی):
-
متابولیسم بدن کاهش می‌یابد و افزایش وزن راحت‌تر اتفاق می‌افتد.
-
توده عضلانی کم می‌شود و چربی بدن، مخصوصاً در ناحیه شکم، بیشتر می‌شود.
-
پوست نازک‌تر و خشک‌تر می‌شود به علت کاهش استروژن و کاهش کلاژن.
-
استخوان‌ها شکننده‌تر می‌شوند (ریسک پوکی استخوان بالا می‌رود).
-
خلق‌وخو و خواب ممکن است تغییر کند (بی‌خوابی، اضطراب، گرگرفتگی).
-
سیستم قلبی–عروقی حساس‌تر می‌شود و احتمال فشار خون یا چربی خون بالا می‌رود.
۲. تغییرات در رحم و تخمدان‌ها
-
از حدود سن ۳۰ سالگی به بعد، تعداد و کیفیت تخمک‌ها در تخمدان‌ها به‌صورت طبیعی کاهش می‌یابد.
-
در حدود ۴۰ سالگی، تخمک‌گذاری نامنظم می‌شود و ممکن است دوره‌ها کوتاه‌تر، طولانی‌تر یا نامنظم شوند.
-
رحم به تدریج خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد و جریان خونش کمتر می‌شود.
-
مخاط رحم (اندومتر) نازک‌تر می‌شود و قدرت لانه‌گزینی جنین کمتر می‌گردد.
پس از یائسگی (معمولاً بین ۴۵ تا ۵۵ سال):
-
تخمدان‌ها تولید استروژن و پروژسترون را متوقف می‌کنند.
-
قاعدگی کاملاً قطع می‌شود.
-
رحم کوچک‌تر می‌شود.
-
دیواره واژن نازک و خشک می‌گردد، که گاهی موجب درد هنگام رابطه می‌شود.
۳. تأثیر بر باروری
احتمال بارداری به‌طور چشمگیری بعد از ۳۵ سالگی کاهش می‌یابد.
احتمال سقط جنین یا ناهنجاری‌های کروموزومی (مثل سندرم داون) افزایش می‌یابد.
پاسخ به درمان‌های ناباروری (مثل IVF) هم با افزایش سن کاهش پیدا می‌کند.
۴. مراقبت‌ها و پیشگیری
-
انجام ورزش منظم (به‌ویژه پیاده‌روی و تمرینات مقاومتی).
-
تغذیه سرشار از کلسیم، ویتامین D و پروتئین.
-
معاینه سالانه زنان و ماموگرافی بعد از ۴۰ سالگی.
-
در صورت یائسگی، گاهی درمان جایگزین هورمونی (HRT) با نظر پزشک مفید است.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.