مقالات آموزشی

بررسی علل و نحوه مقابله با ناباروری ثانویه

ناباروری ثانویه چیست؟ شما یک فرزند دارید و حالا فرزند دیگری می خواهید. اما به دلایلی، با مشکلی در باروری دوم مواجه شده اید. ناتوانی در بارداری دوباره پس از تولد یک یا چند کودک، ناباروری ثانویه نامیده می شود ، ما به بررسی ناباروری ثانویه و عوامل خطر بروز آن و راه هایی برای مقابله با این مشکل می پردازیم.

علل ناباروری در زنان و مردان

علت نازایی و ناباروری در زنان و مردان چیست؟ چه شرایط پزشکی بر نازایی تاثیر دارد؟ آیا درمانی برای ناباروری وجود دارد؟ نازایی و ناباروری به عنوان ناتوانی زوج برای باردار شدن پس از یک سال مقاربت محافظت نشده در زنان زیر 35 سال و بعد از شش ماه در زنان 35 سال یا بالاتر تعریف شده است. ناباروری یک بیماری شایع است: در هر سال، حدود 15 درصد زوج های ایالات متحده که سعی در بارور شدن دارند، قادر به انجام این کار نیستند.

آیا تنبلی تخمدان بر باروری تاثیر می گذارد؟

علائم تنبلی تخمدان شامل پریودی نامنظم و همچنین افزایش خطر سقط جنین می باشد. در واقع در صورت ابتلا به تنبلی تخمدان احتمال بارداری پایین می آید و باید از مراقبت های پزشکی استفاده کنید. به یاد داشته باشید وجود تخمدان پلی کیستیک همیشه خبر بدی نیست. بسیاری از خانم های جوان عوارض جانبی شدید ناشی از سندرم ناشی از عدم تعادل هورمون همراه با تخمدان پلی کیستیک را تجربه می کنند. با این حال، با افزایش سن خانم، تعداد فولیکول کاهش یافته و عدم تعادل هورمون خود را تصحیح می کند.

چسبندگی رحم و نازایی

زنان به دلیل ساختار بدنی خاصی که دارند،باید بیشتر مراقب سلامت خود باشند. ناراحتی‌های زنان از شایع‌ترین مشکلاتی است که می‌تواند جسم زن را آزرده کند بنابراین باید نسبت به علائم هرچند کوچک حساس بود و به موقع نسبت به رفع آنها اقدام کرد. رحم به‌عنوان یکی از اجزای مهم دستگاه تناسلی زنانه که تخمدان‌ها را دربر گرفته، نقش مهمی در باروری زنان ایفا می‌کند و کوچک‌ترین نقصانی در این اندام، احتمال ناباروری را برای آنها به‌بار می‌آورد. ایجاد هر گونه آسیب، زخم یا عفونتی در داخل دیواره رحم می‌تواند بهانه‌ای برای آغاز چسبندگی رحمی باشد. به عبارتی، چسبندگی رحم به موقعیتی اطلاق می‌شود که در بافت دیواره پوششی رحم زخم‌هایی ایجاد می‌شود.

عفونت مخمری و نازایی

به طور کلی داشتن عفونت قارچی به طور مستقیم بر بارداری تاثیر نمی گذارد. اما خارش و تحریک های ناشی از عفونت قارچی باعث اختلال در مقاربت می شود. عفونت های قارچی توسط یک قارچ رایج به نام کاندیدا ایجاد می شوند. اگر ترشحات اسیدی در واژن در حالت تعادل قرار داشته باشند از رشد بیش از حد باکتری های کاندیدا و تبدیل شدن آن ها به عفونت قارچی جلوگیری می شود. معمولا عدم تعادل اسیدیته واژن به دلایل مختلفی مانند بیماری، قاعدگی، بارداری، مصرف برخی از آنتی بیوتیک ها و یا قرص های ضد بارداری ایجاد می شود. همچنین شرایطی مانند رطوبت، پوشیدن لباس های تنگ و پلاستیکی می تواند زمینه مناسبی برای رشد این نوع قارچ ها فراهم کند.

پولیپ اندومتر و نازایی

پولیپ ­های رحمی زائده‌های متصل به دیوارهٔ داخلی رحم هستند که تا حفرهٔ رحمی گسترش می‌یابند. رشد بیش‌ازحد سلول‌های پوشش جدار رحم (آندومتر) منجر به ایجاد آن که اندومتریال نام دارند می‌شود. معمولاً این پولیپ ­ها سرطانی نیستند (خوش‌خیم ­اند)، بااین‌ حال ممکن است بعضی از آن‌ها سرطانی شوند. (پولیپ­های پیش سرطانی)

انسداد لوله های رحمی و نازایی

لوله های فالوپ یا لوله های رحمی نقش بسیار مهمی در باروری دارند و برای وقوع بارداری ، وجود لوله های رحمی سالم ضرورت دارد. لوله ها در دو طرف رحم قرار داشته و با تخمدانها در ارتباط نزدیک قرار دارند. در زمان تخمک گذاری ، تخمک آزاد شده از تخمدان ، توسط لوله گرفته می شود. اسپرم نیز از طریق واژن وارد رحم و لوله های فالوپ شده و در میانه لوله با تخمک اماده ، ترکیب شده و به این نحو لقاح صورت می گیرد. سلول تخم تشکیل شده درطی حرکت خود در مسیر لوله فالوپ به سمت رحم ، مراحل رشد و تقسیم سلولی را طی میکند و پس از چند روز جنین چند روزه به رحم می رسد و اماده جایگزینی در دیواره رحم می گردد..

معرفی بیماری هایی که باعث نازایی می شود

دوران حساس بارداری مراقبت های صبورانه ای می طلبد که تقریبا تمام مادران با علاقه آن ها را انجام می دهند. جامعه آماری نشان می دهد بخش قابل توجهی از مبتلایان به بیماری های مزمن خانم ها هستند. اگر هر کدام از این خانم ها بخواهند باردار شوند باید حتما بیماری زمینه ای خود را مد نظر قرار دهند و پس از فراهم شدن شرایط جسمی مناسب برای بارداری برنامه ریزی کنند. متاسفانه برخی زنان بدون اطلاع از این قضیه باردار می شوند و سلامت خود و فرزندشان را به خطر می اندازند. برخی از بیماری های که باعث نازایی می شوند عبارت اند از:

سلیاک و ناباروری

سلیاک یک بیماری گوارشی وراثتی است که در اثر حساسیت به پروتئینی به نام گلوتن (پروتئینی که در گندم، جو و چاودار وجود دارد) ایجاد می شود. زمانی که فرد مبتلا ، گلوتن دریافت می کند ، سیستم ایمنی او فعال می شود و به سلول های روده حمله می کند. این امر منجر به آسیب سطح جذبی روده شده و در نتیجه بدن قادر نخواهد بود مواد مغذی مانند چربی، پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین ها و مواد معدنی را جذب کند. بنابراین سلیاک یک بیماری خود ایمنی است که در تمام طول عمر همراه فرد مبتلاست و منجر به عدم تحمل گلوتن می شود

تاثیر فیبروم بر باروری

فیبروم رحم، تومورهای خوش خیم (غیر سرطانی) بافت ماهیچه ای در رحم است که به آن ها میوما یا لیومیوم نیز گفته می شود. فیبروم ها هنگامی ایجاد می گردند که یک سلول عضله منفرد در دیواره رحم تکثیر می شود، رشد می کند و تومور غیر سرطانی ایجاد می شود. ما می دانیم فیبروم ها به طور معمول خطر سرطان را نشان نمی دهند و یا به شکل سرطان گسترش نمی یابند، بنابراین نباید کلمه "تومور" شما را بترساند. فیبروم ها می توانند شکل یا اندازه رحم و برخی اوقات دهانه رحم را تغییر دهند. خانم ها معمولاً بیش از یک تومور فیبروئیدی دارند اما فیبروم ها به صورت منفرد نیز وجود دارند.

دهانه رحم یا سرویکس

دهانه رحم یا سرویکس به قسمت انتهایی رحم که به داخل واژن باز می گردد، گفته می شود. سرویسیت، التهاب دهانه رحم یا عفونت دهانه رحم می باشد. این التهاب در درجه اول سلول های اندوسرویکس (قسمت داخلی دهانه رحم) را تحت تأثیر قرار می دهد اما می تواند بر سلول های اگزوسرویکس (قسمت خارجی دهانه رحم) نیز تأثیر بگذارد. سرویسیت ممکن است دارای علت عفونی یا غیر عفونی بوده و حاد یا مزمن باشد.

زخم دهانه رحم خطرناک است ؟

دهانه رحم دقیقا در انتهای کانال واژن قرار دارد و پایین ترین قسمت رحم است. دهانه رحم را دهانه رحم و سرویکس هم می نامند. این بخش از رحم ۲ تا ۳ سانتی متر طول دارد و به شکل یک کانال استوانه ای است که با انگشت کاملا قابل لمس است.

عکس رنگی رحم یا هیستروسالپنگوگرافی

عکس رنگی رحم یا هیستروسالپینگوگرافی چیست؟ عکس برداری از رحم در حال حاضر به دلیل مختلفی انجام می‌شود. پزشکان آزمایش عکس رنگی رحم را بیشتر برای خانم‌هایی تجویز می‌کنند که با مشکل ناباروری رو به رو هستند. در این روش عکسبرداری از رحم، با تاباندن اشعه ایکس عکسبرداری انجام می‌شود. نام اختصاری آن HSG است. تصویربرداری با اشعه ایکس را می‌توان یکی از قدیمی‌ترین روش‌های عکس برداری از بدن انسان در نظر گرفت. این آزمایش خود می‌تواند تشخیص دهنده مناسبی برای درمان علت‌های ناباروری باشد. انجام آزمایش عکسبرداری از رحم در یک مرکز تخصصی تصویربرداری باعث خواهد شد که نتیجه آزمایش میزان دقت بیشتری داشته باشد. به عنوان اصلی‌ترین کاربرد عکس رنگی رحم یا هیستروسالپینگوگرافی می‌توان به تشخیص علت ناباروری در زنان و سقط‌های مکرر در آن‌ها اشاره کرد

بیماری های تناسلی زنان

بیماری های تناسلی به بیماری هایی گفته می شوند که با آلوده کردن دستگاه تناسلی بیماری هایی را به وجود بیاورد که در تولید مثل زن و مرد را دچار مشکل کند. دستگاه تناسلی شامل واژن، رحم، گردن رحم، لگن ،پروستات، مقعد می باشد که در صورت شدت بیماری به نواحی دستگاه ادراری از جمله مثانه انتقال پیدا می کند. انواع عفونت و باکتری ها از طریق روابط جنسی و لباس آلوده وتماس با لوازم غیر بهداشتی به دستگاه تناسلی انتقال می یابد

انجام تست پاپ اسمیر در اوایل بارداری و تشخیص بیماری‌های ژنتیکی جنین

تشخیص زود هنگام بیماری­‌های ژنتیکی در حین بارداری می­‌تواند منجر به درمان به موقع این بیماری­‌ها در دوران بارداری و قبل از تولد جنین گردد. بر اساس یک مطالعه‌ی انجام شده محققان دریافته‌اند که با انجام یک تست ساده‌ی پاپ‌اسمیر در هفته‌ی پنجم بارداری می­‌توان برخی اختلالات ژنتیکی را در کودکان تشخیص داد. به گفته‌ی این پژوهشگران روش‌های فعلی برای غربالگری جنین از لحاظ اختلالات ژنتیکی، روش‌های غربالگری تهاجمی می‌باشند که برای انجام آن‌ها، مادران باردار می‌بایست در هفته‌ی نهم تا دوازدهم بارداری مراجعه نمایند.

نقش لوله های فالوپ یا لوله های رحمی در باروری

لوله های فالوپ یا لوله های رحمی نقش بسیار مهمی در باروری دارند و برای وقوع بارداری ، وجود لوله های رحمی سالم ضرورت دارد. لوله ها در دو طرف رحم قرار داشته و با تخمدانها در ارتباط نزدیک قرار دارند. در زمان تخمک گذاری ، تخمک آزاد شده از تخمدان ، توسط لوله گرفته می شود. اسپرم نیز از طریق واژن وارد رحم و لوله های فالوپ شده و در میانه لوله با تخمک اماده ، ترکیب شده و به این نحو لقاح صورت می گیرد. سلول تخم تشکیل شده درطی حرکت خود در مسیر لوله فالوپ به سمت رحم ، مراحل رشد و تقسیم سلولی را طی میکند و پس از چند روز جنین چند روزه به رحم می رسد و اماده جایگزینی در دیواره رحم می گردد.

عفونت کاندیدا چیست؟

کاندیدا آلبیکنس نوعی فلور میکروبی طبیعی می‌باشد که در بدن زندگی می‌کند. همچنین ممکن است در مجاری گوارشی دهان و واژن نیز پیدا شود. در اغلب موارد باعث بیماری نمی‌شود اما ممکن است گاهی اوقات بیش از اندازه تکثیر پیدا کند و عفونت ایجاد شود. کاندیدا شایع‌ترین علت بروز عفونت‌های قارچی در افراد می‌باشد. آلبیکنس در زبان یونانی به معنای سفید است. این قارچ هنگامی که در آزمایشگاه کشت داده می‌شود سفید رنگ است و زمانی که باعث عفونت می‌گردد نیز لکه‌های سفید رنگ ایجاد می‌کند باعث بروز عفونت‌های مختلف عفونت قارچی دستگاه ادراری است.

بیماری سل در دستگاه تناسلی

تا پیش از دهه ۱۹۷۰ سل دستگاه تناسلی، اغلب به عنوان یکی از تشخیصهای افتراقی بسیاری از بیماریهای تناسلی و نیز یکی از علل عمده نازایی در زنان مطرح می گردید. در فاصله دو دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ تعداد مقاله ها و گزارشهای منتشر شده درباره سل دستگاه تناسلی افزایش یافت. بدون شک این افزایش در کشف و گزارش موارد جدید سل دستگاه تناسلی، مدیون استفاده بیشتر و بهتر از روشهای تشخیصی و آزمایشگاهی ریه بود

آیا سپتوم در زنان سبب ناباروری می شود؟

سپتوم رحم یک دیواره از جنس بافت متراکم آندومتر و رحم است که از قسمت فوقانی حفرۀ رحم شروع شده و به قسمت‌های پائینی امتداد پیدا می­کند. درواقع سپتوم‌های بلند حفره رحم را به دو نیم مساوی تقسیم می‌کنند. شایع‌ترین ناهنجاری مادرزادی رحم، رحم سپتوم­دار است. ناهنجاری­های رحم حاصل تشکیل نامناسب آن در دوران ماقبل از تولد می­باشد. سپتوم‌های رحم به انواع بلند، متوسط و کوتاه و همچنین به انواع پهن و نوک تیز تقسیم می­‌شوند.سپتوم­های رحم به‌طور معمول علائم بالینی خاصی ندارند. مگر سپتوم­های بلند رحم که تا وسط دهانۀ رحم امتداد دارند. همچنین آن‌ها ممکن است واژن را درگیر کنند. در این موارد واژن به دو نیمه تقسیم می­شود.

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) چیست؟

سندرم تخمدان پلی کیستیک یک اختلال هورمونی شایع است که 5-10٪ از زنان را مبتلا می‌کند. مثل همه سندرم ها ، PCOS شامل مجموعه‌ای از علائم است که ممکن است با هم یا به تنهایی مشاهده شوند. به همین دلیل زنان مبتلا به PCOS علائم یکسانی ندارند. برای تشخیص PCOS، خانم باید دو علامت از سه علائمی که گفته می‌شود را دارا باشد: اختلال تخمک گذاری ( پریودهای نامرتب)، سطح تستوسترون بالا (هیپرآندروژنیسم) و شکل تخمدان در سونوگرافی ( تخمدان‌های پلی کیستیک).