تخمدان‌ها معمولاً در ماه یک تخمک آزاد می‌کنند. این تخمک‌ها عموماً در یک کیسه کوچک به نام فولیکول رشد می‌کنند. زمانی که تخمک آماده شد، فولیکول باز می‌شود و آن را آزاد می‌کند. اگر این کیسه باز نشود، کیست فولیکول ایجاد می‌گردد. این نوع کیست معمولاً بین یک تا سه ماه وجود دارد و سپس از بین می‌رود.
اشتباهی که در جامعه نسبت به کیست های فولیکولار وجود دارد این است که این کسیت‌ها با سندروم تخمدان پلی کیستیک اشتباه گرفته می‌شوند در حالیکه این سندروم مانع بارداری می شود اما کیست فولیکولار تأثیری در کیفیت بارداری ندارد.
کیست فولیکولی تخمدان، از نوع کیست‌های خوش‌خیم و غیرسرطانی تخمدان است. کیست‌های فولیکولی تخمدان کیسه‌هایی هستند که روی تخمدان‌ها شکل می‌گیرند. این فولیکول دیواره‌ای نازک دارد که با چند لایه سلول گرانولوزا پوشانده شده و داخل آن حاوی مایعی شفاف است. اندازه این کیست‌ها به ندرت از شش تا هشت سانتی متر تجاوز می‌کند.
کیست فولیکولی تخمدان شیوع زیادی دارد و در اغلب بیماران، بدون علامت است. خانم‌ها در سن باروری مبتلا به کیست فولیکولی تخمدان می‌شوند. ابتلا به آن پیش از رسیدن به بلوغ بسیار نادر و پس از یائسگی غیرممکن است.
علل ایجاد کیست فولیکولی تخمدان چیست؟
علل متفاوتی می تواند باعث بروز این کیست ها شود که اکثراً علت آن عدم تخمک گذاری است،چون فولیکولی که قرار است «تخمک» را ایجاد کند و معمولاً در روز چهاردهم بعد از شروع عادت ماهیانه، پارگی طبیعی پیدا کرده و تخمک را آزاد می کند،این اتفاق در این فرد رخ نمی دهد و با تجمع آب در داخل خود، تبدیل به کیست می شود. گاهی هم لکه بینی در این بیماران دیده می شود که با یک سونوگرافی ساده هم تشخیص داده می شوند. بسته به تعداد و اندازه کیست ها و شرایط زناشویی و وزن بیمار، درمان ها متفاوت خواهد بود.
روش های درمان کیست فولیکولی تخمدان چیست؟
این کیست ها با جریان تخمک گذاری که در چرخه قاعدگی به‌وجود می آیند و تا قاعدگی بعدی خود به خود ناپدید می شوند و برای تسکین درد می‌توان از گرم کردن و همچنین داروهای تسکین درد استفاده کرد. در غیر این صورت هم تحت نظر پزشک برای بیمار داروی ضد بارداری تجویز می شود که به تخلیه کیست فولیکولار کمک می کند البته این موضوع نباید موجب مصرف خودسرانه دارو برای بیماران شود زیرا تشخیص نوع کیست بر عهده پزشک است و نباید این کیست با سندروم تخمدان پلی کیستیک اشتباه گرفته شود.
قرص ضد بارداری از تخمک‌گذاری جلوگیری می‌کنند. اگر تخمک‌گذاری انجام شود، احتمال تشکیل کیست تخمدان نیز کاهش پیدا می‌کند و علائم ناشی از آن، از بین می‌رود. قرص ضدبارداری باعث تسریع در حذف کیست‌های تشکیل شده نمی‌شوند، اما از تشکیل مجدد آن‌ها جلوگیری می‌کنند.
افرادی که از قرص ضد بارداری استفاده می کنند، کمتر دچار کیست تخمدان می شوند و در حاملگی و شیردهی نیز به علت مهار فعالیت تخمدان کیست های تخمدان کمتر مشاهده می شود و اگر هم وجود داشته باشد در دوره بارداری و شیردهی خود به خود پس رفت پیدا می کند.
چه زمانی کیست فولیکولی تخمدان، نیاز به جراحی پیدا می‌کند؟
در موارد زیر، انجام جراحی برای درمان کیست فولیکولی تخمدان ضروری می‌شود:
-
در مواردی که تخمدان و کیست پیچ بخورد یا پاره شود.
-
در صورت خونریزی و درد شدید
-
درصورتی که کیست بزرگ‌تر از ۳ اینچ (۷٫۳ سانتی متر) شود یا به اندام‌های مجاور خود فشار بیاورد.
-
در صورتی که کیست پس از یک دوره قاعدگی و با دارو از بین نرود.
-
در صورتی که امکان وجود سرطان تخمدان تشخیص داده شود.
مطالب مرتبط