در سال‌های اخیر، شاهد افزایش مشکلات باردار شدن در زنان و مردان هستیم. با توجه به آمارها 30 درصد این مسائل از مشکلات باروری زنان و 30 درصد نیز در نتیجه مشکل باروری مردان و درصد باقی مانده در اثر مشکلات مشترک زوجین یا مسایل دیگر است.
یادمان باشد ناباروری بیماری نیست. وضعیتی است که «زن و شوهر» را باهم درگیر می‌کند.
مطالعات نشان می‌دهند که در حدود نیمی از موارد،عامل مردانه و در نیمی دیگر عامل زنانه علت ناباروری هستند.
عامل زنانه شامل اختلال در تخمک گذاری،تنگی یا بسته بودن لوله های رحمی، اختلالات مربوط به ساختمان رحم مثل وجود پولیپ یا فیبروم و اختلالات مادرزادی رحم می‌باشد.
عامل مردانه شامل کم بودن تعداد،شکل غیرطبیعی اسپرم و کم بودن تحرک آن است. آزمایش اصلی برای بررسی ناباروری با علت مردانه،آزمایش اسپرم یا اسپرموگرام است.
اگر شما رابطه جنسی منظم و محافظت نشده به مدت یک سال داشته‌اید و هنوز باردار نشده‌اید، وقت آن است که به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. بر طبق آمار انجمن ناباروری آمریکا حدود 65 درصد از زوجهایی که به دلیل یک مشکل باروری تحت درمان قرار می‌گیرند، در نهایت می‌توانند یک بارداری موفق داشته باشند. البته توجه داشته باشید که هر زوجی منحصر به فرد است، بنابراین این نسبتِ موفقیت هر روش درمانی، پیشبینیی خوبی از شانس شما برای داشتن یک نوزاد به دست نمی‌دهد.
مهم‌ترین دلایل عدم باروری در زنان
-
عدم تخمک‌گذاری یا ضعف تخمک
*عدم تخمک‌گذاری یا ضعف تخمک:
مشکل تخمک‌گذاری زمانی اتفاق می‌افتد که تخمکها در تخمدان بزرگ نمی‌شوند یا تخمدان موفق به آزاد کردن یک تخمک بالغ نمی‌شود.
علائم احتمالی: عدم پریود شدن یا دوره‌های بسیار کم، خونریزی قاعدگی سبک یا سنگین غیرمعمول، یا فقدان علائم قبل از قاعدگی همچون نفخ و حساسیت سینه‌ها.
درمانهای ممکن: مدیریت وزن بدن اگر خیلی بالا یا پایین است، مصرف داروهای باروری، و استفاده از روش‌های درمان ناباروری زیر نظر پزشک متخصص زنان
* اندومتریوز
اندومتریوز زمانی است که بافتی که به طور معمولی در پوشش داخلی رحم پیدا شده است (بافت اندومتری)، در خارج از رحم رشد می‌کند، معمولا در شکم یا لگن.
علائم ممکن: بعضی از زنان هیچ علائمی ندارند، در حالی که دیگران دوره‌های قاعدگی دردناک یا رابطه جنسی دردناک، خونریزی شدید یا لکه بینی غیرمعمول، و دردهای عمومی لگنی دارند.
* کیفیت پایین تخمک
به طور طبیعی کیفیت تخمکها بعد از 35 سالگی کاهش می‌یابند. در 75 درصد قاعدگی‌های منظم، موارد تخمک‌گذاری با موفقیت انجام می‌شود. اما برای اطمینان می‌توان از طریق روش‌های آزمایشگاهی از سلامت تخمک‌گذاری آگاه شد.
* سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) شرایطی است که فولیکولهای کوچک در تخمدان رشد نکرده و بزرگ نمی‌شوند. این شرایط با به هم خوردن تعادل هورمونی و الگوهای تخمک‌گذاری غیر قابل پیش بینی تشخیص داده می‌شود.
علائم ممکن: پریودهای نامنظم، رشد بیش از حد مو، آکنه و چاقی.
بسیاری از بیماران با اضافه وزن که 5 تا 10 درصد وزن بدنشان را از دست می‌دهند، شروع به تخمک‌گذاری منظم میکنند. برای زنان با PCOS که کلومیفن سیترات مصرف میکنند، احتمال بارداری در هر دوره درمان 18 درصد است. حدود 50 درصد از زنان درمان شده با حفاری تخمدان، تا یکسال باردار می‌شوند.
* فاکتورهای لوله رحمی
لوله‌های فالوپ بسته شده یا آسیب دیده مانع از رسیدن اسپرم به تخمک می‌شوند و همچنین از رسیدن تخمک بارور شده به رحم جلوگیری میکنند. علل اصلی مشکلات لوله رحمی شامل بیماری التهابی لگن، عفونتهای جنسی (مانند کلامیدیا) و جراحی استریل کردن قبلی است.
* مشکلات باروری غیر قابل توضیح
اگر دکتر شما هیچ دلیل واضح برای درمان ناباروری شما پیدا نکند، ممکن است یک مشکل ناباروری غیر قابل توضیح را برایتان تشخیص دهد.
برخی از متخصصین معتقدند تفاوتهای ظریفی که در روش کار دستگاه تناسلی وجود دارد، ممکن است باعث این نوع از ناباروری شود. این تفاوتها می‌تواند در توسعه فولیکول، عملکرد اسپرم، یا فرایند لقاح باشد.
همچنین متخصصین معتقدند که فاکتورهای روش زندگی، مانند اضافه وزن یا کمبود وزن زیاد، مصرف بسیار زیاد کافئین یا الکل به طور منظم، و سیگار کشیدن، ممکن است عوامل موثری باشند.