سرویکس چیست؟

دهانه رحم (سرویکس) یک لوله باریک در انتهایی‌ترین نقطه رحم است که به سمت مهبل (واژن) گسترش پیدا می‌کند. ( کلمه سرویکس در لاتین به معنای گردن است، به همین دلیل برخی این واژه را گردنه رحم نیز معنا می‌کنند).
زمانی که باردار نیستید، کانال سرویکس به اندازه بسیار کمی باز است تا ورود اسپرم به رحم و خروج خون قاعدگی به بیرون، انجام شود. در طول بارداری، ترشحات کانال را پر می‌کند و یک سد محافظ به نام پلاگین مخاط ایجاد می‌شود. در دوره حاملگی نرمال، دهانه رحم در حالت طبیعی خود باقی مانده و تا اواخر سه ماهه آخر، بسته می‌ماند. با نزدیک شدن به موعد زایمان گردنه رحم شروع به نرم شدن، از بین رفتن مخاط تولید شده و ترشحات و گشاد شدن می‌کند تا بدن را برای زایمان آماده کند.

نارسایی دهانه رحم

اگر شما دچار این مسئله شدید منظور این است که دهانه رحم شما قبل از رسیدن موعد زایمان، در حال گشاد شدن و باز شدن است. نارسایی دهانه رحم شاید در سه ماهه دوم یا اوایل سه ماهه سوم اتفاق بیفتد. در این حالت دهانه رحم نرم شده و ضعیف‌تر از حد طبیعی می‌شود یا به صورت غیرطبیعی طول سرویکس کوتاه می‌شود، به دلیل افزایش وزن کودک فشار روی دهانه بیشتر می‌شود و وضعیت را بدتر می‌کند، معمولا هیچ انقباض یا نشانه دیگری مبنی بر این وضعیت وجود ندارد.
نارسایی دهانه رحم (بی کفایتی گردنه رحم) می‌تواند موجب سقط جنین در سه ماهه دوم شود. پارگی زودرس غشاء که قبل از موعد زایمان رخ می‌دهد سبب پاره شدن کیسه آب می‌شود. این مسئله همچنین قبل از هفته 37 بارداری موجب زایمان زودرس می‌شود.زایمان زودرس به زایمان قبل از32 هفته اطلاق می‌شود و پاره شدن کیسه آب این خطر را افزایش می‌دهد.

علل بروز نارسایی دهانه رحم

در حقیقت نارسایی دهانه رحم اغلب بعد از وقوع سقط جنین تشخیص داده می شود. خانمی که به طور عادی با این شرایط رو به رو می شود، متوجه هیچ نوع علایمی نمی گردد. اگرچه ممکن است گاهی اوقات احساس سنگینی در لگن خاصره یا فشار بیش از حد خبر دهد یا ممکن است متوجه لک شود. اکثر خانم هایی که با نارسایی دهانه رحم مواجه می شوند بدون هیچ دلیل قابل تشخیصی برای شان اتفاق می افتد. عده دیگر ممکن است دچار یکی از عوامل خطرزای زیر باشند:

• عارضه DES دی اتیل استیل بسترول (DES) دارویی است که برای برخی از زنان باردار در دهه های گذشته تجویز می شد. برخی از نوزادان دختری که مادران شان DES مصرف کرده بودند با مشکلات خاصی مواجه شدند از جمله ناهنجاری هایی در شکل رحم، دهانه رحم یا لوله های فالوپ و هنگامی که باردار می شدند در معرض خطر زیادی از مواجهه با نارسایی دهانه رحم قرار می گرفتند.

• وجود زخم در دهانه رحم برخی شواهد حاکی از آن است که کورتاژهای متعدد یا روش هایی که به آن بافت برداری (بیوپسی) از مخروط دهانه رحم یا LEEP گفته می شود (که بخشی از شکل مخروطی دهانه رحم، برای تشخیص یا درمان ناهنجاری های دهانه رحم برداشته می شود) می تواند به نارسایی دهانه رحم منجر شود. پارگی قابل ملاحظه دهانه رحم در زایمان قبلی نیز می تواند خطر نارسایی دهانه رحم را افزایش دهد.

• بارداری های چندقلویی برخی از متخصصین زایمان معتقدند بارداری های چندقلویی به خصوص سه قلو یا بیشتر خطر نارسایی های رحم را افزایش می دهد. برخی از متخصصان انجام سرکلاژ (بخیه در رحم) را برای تمام بیمارانی که سه قلو یا بیشتر دارند توصیه می کنند، ولی عده دیگر این روش را تنها برای بیمارانی که فکر می کنند در معرض خطر زیاد برای نارسایی دهانه رحم هستند انجام می دهند. بعضی از بیمارانی که در معرض روندی به نام کاهش بارداری چند جنینی قرار گرفته اند نیز در معرض خطر زیادی برای نارسایی دهانه رحم هستند، گرچه در این زمان انجام سرکلاژ به صورت عادی برای آن ها توصیه شده است.

• سابقه قبلی از نارسایی دهانه رحم اگر در گذشته نارسایی دهانه رحم داشته اید احتمال بروز مجدد آن در بارداری های بعدی افزایش می یابد.

  درمان نارسایی دهانه رحم

  در مواردی که تشخیص نارسایی دهانه رحم قبل از خاتمه بارداری میسر باشد، دهانه رحم را با یک بخیه در دور آن می بندند که سرکلاژ گفته می شود. معمولا سرکلاژ در هفته های 12 تا 14 بارداری صورت می گیرد. هر چند کاهی اوقات آن را به عنوان یک روش اضطراری در دوران بارداری دیرتر انجام می دهند. این عمل را بیشتر در بیمارستان با بی حسی اپیدورال یا نخاعی انجام می دهند.

  بعضی از خانم هایی که سرکلاژ انجام می دهند در طول بارداری متوجه ترشحات شدید می شوند. در صورتی که به انجام سرکلاژ نیاز دارید با پزشک خود در مورد میزان فعالیتی که می توانید داشته باشید اعم از مقاربت، ورزش و ... سوال بپرسید. عوارضی که با سرکلاژ اختیاری (نه اضطراری) مربوط می شود غیر معمول است و می تواند شامل عفونت، انقباضات، پارگی کیسه آب، خونریزی و سقط جنین باشد.