دکتر فاطمه نعمت اللهی تله ویزیت

همه چیز درباره پوشش اندومتر

آندومتر پوشش داخلی رحم است. و نقش مهمی در سلامت باروری زنان دارد. پوشش رحم در طول ماه، همراه با چرخه قاعدگی، در پاسخ به هورمون های تولید مثلی بدن، استروژن و پروژسترون تغییر می کند.

گاهی اوقات، پوشش آندومتر به طور غیر طبیعی ضخیم یا نازک است، که می تواند بر توانایی شما برای باردار شدن تأثیر بگذارد و باعث خونریزی نامنظم شود. آشنا شدن و درک این عضو در حال تغییر در بدن می تواند به شما کمک کند تا گام هایی را برای اطمینان از داشتن پوشش آندومتر سالم بردارید.

عملکرد پوشش اندومتر

عملکرد اصلی پوشش آندومتر در طول سالهای باروری زنان است. این پوشش داخلی رحم شروع به ضخیم شدن می کند تا برای لانه گزینی جنین یا بارداری آماده شود. اگر حاملگی رخ دهد، پوشش اندومتر به حفظ بارداری کمک می کند. اگر حاملگی اتفاق نیفتد، لایه پوششی از بین می‌رود (پریود می‌شوید) و این روند برای چرخه بعدی دوباره شروع می‌شود.

پوشش آندومتر در درونی ترین لایه رحم، اندامی توخالی و گلابی شکل در لگن زن قرار دارد.

در دوران قاعدگی هنگامی که پس از تخمک گذاری باردار نمی شوید، سطح استروژن و پروژسترون در بدن شما به سرعت کاهش می یابد، که شروع چرخه قاعدگی شما را آغاز می کند. در شروع چرخه قاعدگی، بدن شما تجمع پوشش آندومتر، ترکیبی از خون و بافت ها را که از دهانه رحم می گذرد و از طریق واژن از بدن شما خارج می شود، دور می اندازد. این فرآیند می تواند چندین روز طول بکشد و اغلب به عنوان پریود شما شناخته می شود

در دوران لقاح و بارداری

سطح هورمون در بدن پس از پریود مجدداً شروع به افزایش می کند، که باعث تغییرات در پوشش آندومتر می شود. در طول فاز فولیکولی یا پرولیفراتیو، استروژن سیگنال‌هایی را برای تکثیر سلول‌های پوشش آندومتر و رشد رگ‌های خونی برای تامین لایه‌های جدید سلول‌ها ارسال می‌کند. در این زمان تخمک گذاری اتفاق می افتد (تخمکی از یکی از تخمدان ها آزاد می شود).

پس از تخمک گذاری، فاز ترشحی آغاز می شود که با افزایش هورمون پروژسترون آغاز می شود. غدد تخصصی در آندومتر شروع به ترشح مواد مغذی می کنند که جنین را تغذیه می کند. این ضخیم شدن پوشش داخلی و تامین خون و مواد مغذی پوشش داخلی رحم را برای لانه گزینی آماده می کند، زمانی که یک جنین بارور شده به دیواره رحم می چسبد. در طول بارداری، پوشش آندومتر به ضخیم شدن ادامه می دهد تا از کودک در حال رشد حمایت کند.

برخی از افراد ممکن است شرایط سلامتی داشته باشند که پوشش آندومتر را تحت تاثیر قرار دهد. انواع مختلفی از درمان ها، مانند درمان جایگزینی هورمون یا لقاح آزمایشگاهی (IVF)، ممکن است برای بهبود وضعیت پوشش داخلی رحم در صورتی که برای لانه گزینی و بارداری خیلی نازک یا ضخیم باشد، مورد استفاده قرار گیرد.

حوالی یائسگی

یائسگی دوره زمانی 12 ماه متوالی پس از آخرین سیکل قاعدگی یک زن است. این می تواند با افزایش سن (معمولاً بین 45 تا 55 سالگی) رخ دهد یا با هیسترکتومی (جراحی برای برداشتن رحم) یا جراحی که تخمدان ها را خارج می کند، ایجاد شود. از آنجا که هیچ افزایش و کاهش چرخه‌ای هورمون‌های تولید مثلی استروژن و پروژسترون در طول یائسگی وجود ندارد، پوشش داخلی رحم در این دوران نسبتاً پایدار است.

آیا ضخامت اندومتر "طبیعی" وجود دارد؟

ضخامت "طبیعی" آندومتر از فردی به فرد دیگر و همچنین در طول چرخه زندگی فرد متفاوت است. آنچه برای یک فرد طبیعی است در دوران کودکی، در طول قاعدگی، در طول سال های باروری و پس از یائسگی تغییر می کند. شرایط بهداشتی و درمان های پزشکی مانند درمان جایگزینی هورمون نیز می تواند بر ضخامت پوشش آندومتر تأثیر بگذارد.

محدوده های ضخامت "طبیعی" آندومتر

قاعدگی: 1-4 میلی متر

فاز تکثیر: 5-7 میلی متر

فاز ترشحی: 7-16 میلی متر

یائسگی: 5 میلی متر یا کمتر

شرایط بهداشتی که بر اندازه اندومتر تأثیر می گذارد

شرایط سلامتی مختلفی وجود دارد که بر پوشش اندومتر شما تأثیر می گذارد، از جمله:

آندومتریوز:

آندومتریوز وضعیتی است که در آن اندومتر در خارج از رحم رشد می کند. این می تواند باعث التهاب، تحریک، و تورم شود و می تواند منجر به زخم و آسیب بافت اطراف رحم شود.

تومورهای تخمدان، سرطان رحم و فیبروم ها:

هر گونه رشد غیرطبیعی سلول در رحم، مانند سرطان یا فیبروم، می تواند با مسدود کردن جریان خون یا تغییر شکل رحم، بر اندازه پوشش رحم تأثیر بگذارد.

هیپرپلازی:

هیپرپلازی ناشی از عدم تعادل هورمونی استروژن و پروژسترون است. استروژن بیش از حد می تواند پوشش آندومتر را بیش از حد تحریک کند تا بیش از حد ضخیم شود

چاقی:

بافت چربی مسئول تولید هورمون ها از جمله استروژن است. چربی اضافی بدن می تواند تولید استروژن شما را افزایش دهد و پوشش آندومتر را بیش از حد تحریک کند و ممکن است خطر ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش دهد.

داروها و درمان‌ها:

داروهایی که بر روی هورمون‌ها یا گیرنده‌های هورمونی تأثیر می‌گذارند، مانند تاموکسیفن (که اغلب در درمان سرطان استفاده می‌شود)، ممکن است خطر رشد غیرطبیعی پوشش آندومتر، از جمله پولیپ آندومتر، هیپرپلازی، و سرطان رحم را افزایش دهد. HRT)) همچنین می تواند باعث تغییر پوشش آندومتر به دلیل افزایش استروژن شود

آنچه شما می توانید انجام دهید

اگر پوشش آندومتر شما بیش از حد ضخیم باشد، می تواند باعث ناراحتی زیادی از جمله درد شکم و لگن یا خونریزی بسیار شدید در طول قاعدگی شود. اگر خیلی نازک باشد، ممکن است از باردار شدن شما جلوگیری کند. هر دو شرایط می توانند بسیار استرس زا باشند. با این حال، اقداماتی وجود دارد که می توانید برای مدیریت علائم و شرایط مربوط به پوشش آندومتر خود بردارید.

تغییرات سبک زندگی

یک رژیم غذایی سالم و متعادل می تواند در مبارزه با درد و التهاب، بهبود جریان خون و حمایت از تعادل هورمونی مفید باشد. به طور کلی، رژیم های غذایی سالم با باروری بهتر و نرخ تولد زنده بالاتر مرتبط هستند، در حالی که رژیم های غذایی بی کیفیت با شرایط آندومتر مانند آندومتریوز و سرطان آندومتر مرتبط هستند. رژیم غذایی که پوشش سالم آندومتر را پشتیبانی می کند شامل موارد زیر است:

  • انواع غذاهای گیاهی سرشار از آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و مواد معدنی (سبزیجات تیره، برگ دار، لوبیا، کلم، کلم بروکلی)
  • غلات کامل و فیبر (برنج قهوه ای، جو دوسر، سبوس، محصول غلات کامل غنی شده)
  • اسیدهای چرب ضروری امگا 3 (ماهی روغنی، بذر کتان)
  • چربی های مفید (روغن زیتون، مغزها، دانه ها)
  • گوشت بدون چربی (گوشت گاو با علف، مرغ، ماهی)
  • ادویه هایی که جریان خون را افزایش می دهند (زنجبیل، زعفران، زردچوبه، دارچین، سیر)
  • کاهش الکل، کافئین و غذاهای حاوی قند نیز ممکن است مفید باشد. این مواد التهاب زا هستند و جریان خون را کاهش می دهند.

ورزش ممکن است در افزایش جریان خون به دیواره رحم مفید باشد. همچنین ممکن است به کاهش استرس و درد ناشی از هیپرپلازی آندومتر کمک کند.

درمان

مکمل هایی که مطالعات نشان داده اند ممکن است به بهبود جریان خون به رحم کمک کند و ممکن است ضخامت آندومتر را افزایش دهد شامل ال-آرژنین و ویتامین  E

درمان های پزشکی

ممکن است از هورمون ها برای تعدیل ضخامت پوشش آندومتر استفاده شود. پروژسترون ممکن است در هیپرپلازی برای کاهش ضخامت آندومتر استفاده شود. اگر استروژن بیش از حد نازک باشد، ممکن است برای ضخیم کردن پوشش آندومتر استفاده شود. با این حال، درمان های هورمونی با افزایش خطر سرطان مرتبط است.

اگر مایل به بارداری در آینده نیستید، جراحی مانند هیسترکتومی ممکن است گزینه ای برای گفتگو با پزشک باشد. اگر بافتی که بر ضخامت آندومتر تأثیر می گذارد، ساختاری باشد، مانند فیبروم یا پولیپ، ممکن است جراحی نیز در نظر گرفته شود. در این موارد ممکن است از جراحی برای رفع انسداد استفاده شود

سوالات متداول

ضخامت دیواره رحم به چه معناست؟

ضخامت پوشش رحم ضخیم ترین قسمت آندومتر است. ضخامت بسته به مرحله چرخه قاعدگی افراد متفاوت است. بعد از قاعدگی نازک ترین و بعد از تخمک گذاری ضخیم ترین است.

آیا رژیم غذایی بر ضخامت پوشش آندومتر تأثیر می گذارد؟

رژیم غذایی غنی از ویتامین ها، مواد معدنی، اسیدهای چرب ضروری و پروتئین می تواند به ساخت پوشش آندومتر کمک کند.

چگونه ضخامت اندومتر اندازه گیری می شود؟

ضخامت اندومتر با استفاده از سونوگرافی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) بر حسب میلی متر اندازه گیری می شود.

آیا استرس روی دیواره رحم تاثیر می گذارد؟

یک مطالعه بر روی زنان نابارور نشان داد که استرس باروری با کاهش جریان خون به آندومتر مرتبط است که ممکن است پوشش داخلی رحم را تحت تاثیر قرار دهد.

در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط  دکتر فاطمه نعمت اللهی  ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.

 

 

مقالات مرتبط
جدیدترین مـقالات آموزشی
ساعات حضور در مطب
شنبه الی چهار شنبه: صبح ها از 8 الی 12
تلفن: 88430922-021
بالا