یک دوره پریود (قاعدگی) مدت زمان اولین روز خونریزی در یک ماه تا اولین روز خونریزی در ماه بعد است. شروع اولین قاعدگی نشان می دهد که بدن شما اولین تخمک را تولید کرده است. پس از آن تخمدان ها، هر ماه یک تخمک را از خود آزاد می‌کنند و به کمک هورمون های استروژن و پروژسترون و بالا رفتن سطح آن ها تخمک ها در تخمدان بزرگ می شوند و از سوی دیگر این هورمون ها با ضخیم کردن دیواره رحم شرایط مناسبی برای بارداری تخمک ها را فراهم می کنند. حال اگر لقاح انجام نشود سطح استروژن و پروژسترون پایین آمده و دیواره رحم فرو می ریزد و همراه با خون از بدن خارج می شود که این سیکل هر ماه تکرار می شود و به آن قاعدگی می گویند.
تخمک گذاری ۱۲ تا ۱۶ روز قبل از قاعدگی اتفاق می افتد و به علت تغییرات هورمونی که ایجاد می شود معمولا با علایم فیزیکی و تغییرات خلق و خو همراه است. مانند احساس درد در زیر شکم، حساس شدن سینه ها، افزایش میل جنسی، افزایش دمای بدن، افسردگی، پرخاشگری و خستگی.چرخه قاعدگی حدود چهار هفته است که از روز اول خونریزی شروع می‌شود و با شروع دوره بعدی به پایان می‌رسد. با این حال، هنگامی که دختران برای اولین بار پریود می‌شوند، ممکن است دوره‌های نامنظمی را تجربه کنند.پس از گذشت چندین دوره، چنانچه مشکلی وجود نداشته باشد، سیکل قاعدگی به طور منظم در هر ماه اتفاق خواهد افتاد.
و باید بدانید که حتی دو تا سه سال از شروع قاعدگی فرصت میدهیم تا محور هیپوفیز ، تخمدان کاملا تکامل یافته و قاعدگی‌ها منظم شوند. در طی دوران پریودی بدن زنان برای بارداری احتمالی آماده می‌شود.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
نزدیکی و رابطهٔ جنسی در زمان قاعدگی
از نظر علمی در گذشته باور بر این بود که داشتن رابطهٔ جنسی هنگام قاعدگی، ریسک عارضهٔ آندومتریوز و عفونت را بالا می‌برد. هنوز هم بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند که از نزدیکی در زمان قاعدگی پرهیز شود، چون برخی مطالعات نشان می‌دهند امکان انتقال عوامل عفونی میکروبی یا ویروسی مثل سوزاک، سیفیلیس، کلامیدیا، ویروس اچ‌آی‌وی و ویروس تبخال در زمان قاعدگی افزایش می‌یابد.
اما از آنجا که مطالعات جدیدتر رابطهٔ معنادار و قطعی بین نزدیکی حین قاعدگی و آندومتروز و عفونت پیدا نکردند، امروزه در صورت آمادگی ذهنی شریک‌های جنسی و رعایت نکات بهداشتی، منعی برای رابطهٔ جنسی هنگام قاعدگی وجود ندارد. همچنین از سوی دیگر گفته می‌شود که انقباضات ماهیچه‌ای هنگام نزدیکی و ارگاسم زنان می‌تواند به کاهش دردهای قاعدگی کمک کند.
همچنین، اگرچه احتمال بارداری در زمان قاعدگی پایین است، ولی این امکان وجود دارد که برخی زنان در طول پریودشان باردار شوند، اما باید یک چرخۀ قاعدگی بسیار کوتاه یا معمولاً پریودهای طولانی داشته باشند تا این اتفاق بیفتد.
خودمراقبتی دوران قاعدگی
برای رعایت بهداشت و خودمراقبتی در روزهای پریود لازم است نکاتی را بدانیم و به اطرافیان نیز یاد بدهیم. برخی از این توصیه‌ها به شکل زیر است:
-
در زمان قاعدگی حتماً از نوار بهداشتی یا پدهای تمیز و یک‌بارمصرف استفاده کنید.
-
استحمام مرتب و زیاد در دوران قاعدگی مهم و لازم است.
-
حمام رفتن در دوران قاعدگی هرگز باعث نازایی نمی‌شود.
-
شست‌وشو و حمام کردن در دوران قاعدگی باعث عفونت نمی‌شود، بلکه رعایت بهداشت از بروز بیماری و عفونت جلوگیری می‌کند.
-
لباس زیر خود را هر روز عوض کنید.
-
اگر لباس‌های زیر شما در آفتاب مستقیم خشک نمی‌شوند، حتماً چند دقیقه قبل از پوشیدنشان آنها را اتو بکشید و بگذارید نم و بخار اتو برطرف شود و سپس آن را بپوشید.
-
شستن دست‌ها با آب و صابون را بعد از هر بار تعویض نوار بهداشتی فراموش نکنید.
-
اگر چه مقدار آهن ازدست‌رفته در هر سیکل قاعدگی ناچیز است اما در کشورهایی که فقر تغذیه ریشه‌کن نشده، مصرف قرص آهن برای مقابله با کم‌خونی فقر آهن؛ البته با تجویز پزشک، ایرادی ندارد.
-
بسیاری از زنان، شکم و کمردرد شدیدی را در دوران قاعدگی تجربه می‌کنند. علت درد، انقباضات قدرتمند عضلات رحم و عضلات شکمی اطراف رحم برای بیرون راندن ترشحات قاعدگی است. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن و ناپروکسن و استفاده از کیسهٔ آب گرم و استراحت به کاهش این دردها کمک می‌کنند.
-
طی این دوران ممکن است سندرم قبل از قاعدگی یا PMS نیز رخ بدهد که شامل دردناک شدن پستان‌ها به علت احتباس آب و نمک، خستگی و تغییرات خلقی مثل تحریک‌پذیری است.
-
تغذیهٔ سالم، کاهش مصرف کافئین و حمایت روحی برای رفع عوارض دوران قاعدگی مفید است
فواید پریود
همان طور که گفته شد داشتن یک چرخه ی قاعدگی منظم نشان دهنده ی سلامتی بدن شما است. پس اطلاعات زیادی در مورد سلامت شما دارد. با داشتن یک چرخه ی منظم شما می توانید برای زندگی، ورزش، کار، زندگی جنسی خود برنامه ریزی کنید.
پریود منظم:
پریود های منظم نشان می دهند که هورمون های شما در سطح طبیعی قرار دارند و همچنین استخوان ها، غده تیروئید و سیستم متابولیک شما به درستی عمل می کند. پریود باعث می شود که دیرتر پیر شوید و پوست و بدن شما را شاداب نگه می دارد. بر اساس تحقیقات انجام شده در آمریکا، محققان فکر می کنند یکی از دلایل اینکه زنان بیشتر از مردان عمر می کنند این است که هر ماه مقداری آهن از طریق خونریزی قاعدگی از دست می دهند. زیرا آهن زیاد در بدن می تواند با تولید رادیکال های آزاد باعث ایجاد بیماری شود.
علت های نامنظم شدن پریود
در صورتی که در زمان مقرر پریود نشوید، ممکن است علامتی از حاملگی باشد. شیردهی معمولا بازگشت قاعدگی را بعد از بارداری به تعویق می اندازد.
مشکلات تغذیه ای، وزن بالا یا از دست دادن مقدار زیادی از وزن، ورزش سنگین، مشکلات تغذیه ای مثل آنورکسیا ممکن است باعث ایجاد اختلال در قاعدگی شود.
-
سندروم تخمدان پلی کیستیک PCO:
این اختلال شایع در خانم ها نیز می تواند به علت بالا بردن سطح هورمون های مردانه باعث ایجاد اختلال در نظم قاعدگی شود. علامت های این بیماری شامل افزایش موهای صورت، خستگی، صدای بم، تغییرات مود و ناباروری است.
ممکن است التهاب به دستگاه تولید مثل نیز سرایت کرده و باعث اختلال در روند قاعدگی شود.
-
نارسایی تخمدان (premature ovarian failure):
تخمدان قبل از سن ۴۰ سالگی عملکرد نرمال خود را از دست می دهد و این باعث ایجاد اختلال در قاعدگی می شود.
فیبروز یک سری رشد سلولی در دیواره رحم است که غیر سرطانی است. این حالت ممکن است باعث ایجاد قاعدگی هایی با خونریزی شدید و طولانی شود. استرس شدید با تاثیر بر هورمون های شما بر قاعدگی نیز موثر است.
نامنظم بودن چرخه ی قاعدگی گاهی به این معنا است که فرد تخمک گذاری نمی کند و طولانی یا کوتاه شدن دوره ممکن است به دلیل اختلالات هورمونی باشد.
بیماری های موقتی مثل سرماخوردگی یا آنفولانزا نیز می توانند باعث نامنظم شدن قاعدگی شوند.
در چه شرایطی به پزشک زنان مراجعه کنیم؟
-
در صورتی که هیچ خونریزی را طی ۹۰ روز گذشته تجربه نکرده اید و باردار نیستید، باید به پزشک زنان مراجعه کنید.
-
اگر خونریزی شما بیش از ۷ روز طول می کشد یا خونریزی شما خیلی زیاد است به طوری که هر ۱-۲ ساعت باید نوار بهداشتی یا تامپون خود را عوض کنید.
-
در صورتی که چرخه ی شما کمتر از ۲۱ روز یا بیشتر از ۳۵ روز طول بکشد.
-
اگر درد خیلی شدیدی را در زمان قاعدگی تجربه می کنید.
-
تجربه ی خونریزی بین دو چرخه ی قاعدگی، لکه بینی یا خونریزی واژینال.
-
تب یا احساس بیمار بودن بعد از استفاده از تامپون
-
اگر قاعدگی شما تا سن ۱۵ سالگی آغاز نشود.