دکتر فاطمه نعمت اللهی تله ویزیت

علل ناباروری در زنان و مردان

علت نازایی و  ناباروری در زنان و مردان چیست؟ چه شرایط پزشکی بر نازایی تاثیر دارد؟ آیا درمانی برای ناباروری وجود دارد؟ نازایی و  ناباروری به عنوان ناتوانی زوج برای باردار شدن پس از یک سال مقاربت محافظت نشده در زنان زیر 35 سال و بعد از شش ماه در زنان 35 سال یا بالاتر تعریف شده است. ناباروری یک بیماری شایع است: در هر سال، حدود 15 درصد زوج های ایالات متحده که سعی در بارور شدن دارند، قادر به انجام این کار نیستند.

 

نازایی


ناباروری و درمان نازایی

توانایی یک زن و شوهر در بارداری بستگی به باروری طبیعی در هر دو زن و شوهر دارد. در یک مطالعه، از بین تمام موارد نابارور در کشورهای توسعه یافته، حدود 8 درصد از مشکلات مردان قابل درمان هستند، 37 درصد از مشکلات زنان قابل درمان است و 35 درصد از این افراد در زن و مرد قابل درمان هستند. در حدود 5 درصد زوجین، علت نازایی و ناباروری را نمی توان در مشکلات خاص هر یک از همسران یافت.

از آنجا که بارداری به زن و مرد با باروری طبیعی نیاز دارد، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی بطور معمول هر دو شریک را در ارزیابی ارزیابی می کنند.

علل نازایی در مردان

موارد زیر علل شایع ناباروری در مردان است.

مایع منی و اسپرم

  • مایع منی، مایع شیری است که آلت مرد در هنگام ارگاسم آن را آزاد می کند. مایع منی از مایعات و اسپرم ها تشکیل شده است. این مایع از غده پروستات، وزیکول منی و سایر غدد جنسی ایجاد می شود.
  • اسپرم در بیضه ها تولید می شود.
  • هنگامی که یک مرد مایع منی را از طریق آلت تناسلی بیرون می ریزد و مایع منی را ترشح می کند، به انتقال اسپرم به سمت تخمک کمک می کند.

مشکلات زیر ممکن است وجود داشته باشد:

تعداد اسپرم کم: مرد تعداد کمی اسپرم را انزال می کند. تعداد اسپرم های زیر 15 میلیون کم در نظر گرفته می شود. در حدود یک سوم زوجها به دلیل کم بودن تعداد اسپرم در بارداری مشکل دارند.

تحرک کم اسپرم: اسپرم می تواند “شنا” کند، و باید به تخمک برسد.

 

اسپرم غیر طبیعی: اسپرم ممکن است شکل غیرمعمول داشته باشد، و حرکت و بارور کردن یک تخمک را سخت تر می کند. اگر اسپرم شکل مناسبی نداشته باشد یا نتوانند به سرعت و با دقت به سمت تخمک حرکت کنند، باروری ممکن است دشوار باشد. تصور می شود حداکثر 2 درصد از مردان دارای اسپرم غیر طبیعی هستند.

 

مایع منی غیرطبیعی ممکن است نتواند اسپرم را به طور مؤثر حمل کند. این می تواند ناشی از:

یک وضعیت پزشکی: این می تواند ناشی از یک عفونت بیضه، سرطان یا جراحی باشد.

بیضه های بیش از حد گرم: علل شامل بیضه غیر قابل بارور، واریکوسل یا واریس در رگ های بیضه، استفاده از سونا یا وان های گرم، پوشیدن لباس های تنگ و کار در محیط های گرم است.

اختلالات انزال: اگر مجاری انزال مسدود شود، مایع منی ممکن است در مثانه انزال شود.

عدم تعادل هورمونی: به عنوان مثال کم کاری هیپوگنادیسم می تواند منجر به کمبود تستوسترون شود.

علل دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

عوامل ژنتیکی: یک مرد باید دارای کروموزوم X و Y باشد. اگر او دارای دو کروموزوم X و یک کروموزوم Y باشد ، مانند سندرم کلاینفلتر، بیضه ها به طور غیر طبیعی رشد می کنند و تستوسترون کم و تعداد اسپرم کم یا اسپرم وجود نخواهد داشت.

اوریون: اگر این اتفاق پس از بلوغ رخ دهد، التهاب بیضه ها ممکن است بر تولید اسپرم تأثیر بگذارد.

هیپوسپادیاس: به جای نوک آن، دهانه مجرای ادرار زیر آلت تناسلی است. این ناهنجاری معمولاً در نوزادی با جراحی اصلاح می شود. اگر اصلاح انجام نشود، ممکن است رسیدن اسپرم به دهانه رحم ماده سخت باشد. هیپوسپادیس در هر 500 پسر تازه متولد شده حدود 1 نفر را تحت تأثیر قرار می دهد.

فیبروز کیستیک: این یک بیماری مزمن است که منجر به ایجاد مخاط چسبنده می شود. این مخاط عمدتاً روی ریه ها تأثیر می گذارد، اما نرها نیز ممکن است دچار نقص در عروق مایع شده و یا انسداد شوند. vas deferens اسپرم را از اپیدیدیم تا مجرای انزالی و مجرای ادرار حمل می کند.

پرتودرمانی: این می تواند تولید اسپرم را مختل کند. شدت آن بستگی به میزان نزدیک شدن اشعه به بیضه ها دارد.

 

بعضی از بیماری ها: شرایطی که گاهی با باروری کم در مردان در ارتباط است کم خونی، سندرم کوشینگ، دیابت و بیماری تیروئید است.

برخی از داروها خطر بروز مشکلات باروری در مردان را افزایش می دهند.

سولفاسالازین: این داروی ضد التهاب می تواند تعداد اسپرم های مرد را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. اغلب برای بیماری کرون یا آرتریت روماتوئید تجویز می شود. تعداد اسپرم ها اغلب پس از قطع دارو به حالت عادی برمی گردد.

استروئیدهای آنابولیک: محبوب بدنسازان و ورزشکاران، استفاده طولانی مدت می تواند تعداد اسپرم و تحرک را به طور جدی کاهش دهد.

شیمی درمانی: بعضی از انواع آن ممکن است تعداد اسپرم ها را به میزان قابل توجهی کاهش دهند.

داروهای غیرقانونی: مصرف ماری جوانا و کوکائین می تواند تعداد اسپرم ها را کاهش دهد.

سن: باروری مردان بعد از 40 سال شروع به کاهش می کند.

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی: به عنوان مثال سموم دفع آفات ممکن است خطر را افزایش دهد.

مصرف زیاد الکل: این ممکن است قدرت باروری مردان را کاهش دهد. میزان مصرف الکل در اکثر مردان کاهش باروری نشان داده نشده است، اما ممکن است در کسانی که قبلاً تعداد اسپرم کم داشتند، تأثیر بگذارد.

اضافه وزن یا چاقی: این ممکن است احتمال باروری را کاهش دهد.

استرس روانی: استرس می تواند یکی از عوامل باشد، به خصوص اگر منجر به کاهش فعالیت های جنسی شود.

مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که مصرف طولانی مدت استامینوفن در دوران بارداری ممکن است با کاهش تولید تستوسترون روی باروری در مردان تأثیر بگذارد. به خانمها توصیه می شود بیش از یک روز از این دارو استفاده نکنند.

علل نازایی و ناباروری

نازایی یا ناباروری در زنان نیز می تواند علل مختلفی داشته باشد.

 

عوامل خطر نازایی در زنان و مردان

عواملی که خطر را افزایش می دهد عبارتند از:

سن: توانایی باروری در حدود 32 سالگی شروع می شود.

سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر نازایی یا ناباروری را در آقایان و خانمها را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد و ممکن است اثرات درمان باروری را تضعیف کند. استعمال سیگار در دوران بارداری احتمال کاهش بارداری را افزایش می دهد. استعمال دخانیات نیز با کاهش باروری در ارتباط است.

الکل: هر مقدار مصرف الکل می تواند احتمال ابتلا به بیماری را تحت تأثیر قرار دهد.

چاق بودن یا اضافه وزن: این می تواند خطر ناباروری در زنان و همچنین مردان را افزایش دهد.

اختلالات خوردن غذا: اگر اختلال خوردن منجر به کاهش وزن جدی شود، ممکن است مشکلات باروری ایجاد شود.

رژیم غذایی: کمبود اسید فولیک، آهن، روی و ویتامین B-12 می تواند روی باروری تأثیر بگذارد. زنانی که در معرض خطر هستند، از جمله رژیم های وگان، باید از پزشک خود در مورد مکمل ها سوال کنند.

ورزش: ورزش بیش از حد و یا بسیار کم می تواند منجر به مشکلات باروری شود.

عفونت های مقاربتی (STI): کلامیدیا می تواند به لوله های فالوپ در خانم آسیب برساند و باعث ایجاد التهاب در اسکروتوم مرد شود. برخی از STI های دیگر نیز ممکن است باعث نازایی شوند.

قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی: برخی از سموم دفع آفات، علف کش ها، فلزات، مانند سرب و حلالها در مردان و زنان با مشکلات باروری مرتبط است. یک مطالعه بر روی موشها نشان داده است که مواد تشکیل دهنده برخی از شوینده های خانگی ممکن است باعث کاهش باروری شود.

استرس روانی: این ممکن است در تخمک گذاری زنان و تولید اسپرم مرد مؤثر باشد و منجر به کاهش فعالیت جنسی شود.

شرایط پزشکی

برخی از شرایط پزشکی می تواند بر باروری تأثیر بگذارد.

به نظر می رسد اختلالات تخمک گذاری شایع ترین علت نازایی یا ناباروری در زنان است.

تخمک گذاری انتشار ماهانه یک تخم است. تخمک ها ممکن است هرگز آزاد نشوند یا فقط در بعضی از چرخه ها آزاد شوند.

 

اختلالات تخمک گذاری می تواند ناشی از:

نارسایی زودرس تخمدان: تخمدانها قبل از 40 سالگی کار خود را متوقف می کنند.

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): تخمدان ها به طور غیر طبیعی عمل می کنند و تخمک گذاری ممکن است رخ ندهد.

هایپرپرولاکتینمی: اگر میزان پرولاکتین زیاد باشد، و خانم باردار یا شیرده نباشد، ممکن است در تخمک گذاری و باروری تأثیر بگذارد.

کیفیت تخمک ضعیف: تخمک هایی که آسیب دیده یا دچار ناهنجاری های ژنتیکی می شوند، نمی توانند بارداری را حفظ کنند. هرچه زن مسن تر باشد، این خطر بیشتر است.

مشکلات تیروئید: غده تیروئید بیش فعال یا تحت فشار نمی تواند منجر به عدم تعادل هورمونی شود.

شرایط مزمن: اینها شامل ایدز یا سرطان است.

مشکلات موجود در رحم یا لوله های فالوپی : این مشکلات می تواند مانع از حرکت تخم از تخمدان به رحم شود.

اگر تخمک سفر نکند ، می توان به طور طبیعی بارداری دشوارتر شود.

علل آن عبارتند از:

جراحی: عمل جراحی لگن می تواند بعضی اوقات باعث ایجاد زخم یا آسیب به لوله های فالوپ شود. جراحی دهانه رحم گاهی اوقات می تواند باعث زخم شدن یا کوتاه شدن دهانه رحم شود.

فیبروم های زیر مخاط: تومورهای خوش خیم یا غیر سرطانی در دیواره عضلانی رحم رخ می دهد. آنها می توانند در لانه گزینی دخالت کرده یا لوله فالوپی را مسدود کنند و از لقاح اسپرم و تخمک جلوگیری کنند. فیبروم های بزرگ زیر مخاطی رحم ممکن است حفره رحم را بزرگتر کند و مسیری را برای سفر اسپرمها افزایش دهد.

آندومتریوز: سلولهایی که بطور معمول در قسمت داخلی رحم ایجاد می شوند، در جای دیگری از بدن رشد می کنند.


 

در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط  دکتر فاطمه نعمت اللهی  ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.

مقالات مرتبط
جدیدترین مـقالات آموزشی
ساعات حضور در مطب
شنبه الی چهار شنبه: صبح ها از 8 الی 12
تلفن: 88430922-021
بالا