آی یو دی چیست و با عوارض شایع آی یو دی چه کنیم؟
آی یو دی یک نوع دستگاه تی شکل جلوگیری از بارداری است. این دستگاه پیشگیری از حاملگی عوارضی به همراه دارد.
می توان از جمله عوارض دستگاه آی یو دی به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش خونریزی و درد هنگام قاعدگی:
با این حال که افزایش خونریزی و درد هنگام قاعدگی از جمله عوارض دستگاه جلوگیری از بارداری است اما این مشکل 2 تا 3 ماه پس از کارگذاری IUD رفع می‌شود. در صورت نیاز به درمان معمولا داروهایی مانند ایندومتاسین و مفنامیک‌اسید (روزانه 3 بار و در هر بار 2 کپسول 250 میلی‌گرمی به مدت 5 روز) تجویز می‌شود. توصیه می‌شود مکمل آهن روزانه استفاده شود و اگر این مشکل پس از چند ماه رفع نشد به فرد توصیه می شود که به منظور بررسی های لازم و در صورت لزوم برداشت آی یو دی به پزشک مراجعه کند؛
- خونریزی نامنظم و لکه بینی بین قاعدگی‌ها:
این نوع از عوارض دستگاه IUD در عرض 2 تا 3 ماه اول استفاده برطرف می‌شوند ولی در صورت ادامه دارشدن باید به متخصص زنان مراجعه شود؛
- افزایش ترشحات واژینال:
در صورت افزایش ترشحات واژن، فرد باید توسط ماما یا پزشک معاینه و در صورت لزوم درمان شود. ترشحات عفونی معمولاً بدبو، همراه با سوزش و خارش بوده و رنگ آن با ترشحات غیرعفونی تفاوت دارد.
عوارض غیر شایع آی یو دی چیست؟
به طور کلی بیماری التهابی لگن(PID) را مثال زد. این بیماری معمولا در 20 روز اول کارگذاری دستگاه آیو دی مشاهده می‌شود. دلیل اصلی آن تشخیص ندادن عفونت موجود قبل از کارگذاشتن دستگاه IUD و یا رعایت نکردن فرآیندها به صورت استریل (موارد بهداشتی برای جلوگیری از ورود باکتری‌ها) در زمان جایگذاری است.
اگر این مورد تشخیص داده شد، فرد باید سریعا به بیمارستان مراجعه کند.
سوراخ شدن رحم هنگام کارگذاری آی یو دی:
- با علائم بالینی:
معمولاً هنگام اندازه‌گیری عمق رحم با هیسترومتر (وسیله اندازه‌گیری عمق رحم) و یا کارگذاری IUD رخ می‌دهد و معمولا با درد همراه است.
- بدون علائم بالینی:
در این مواقع معمولا فرد علامتی ندارد و فقط در هنگام معاینه طول نخ آی یو دی که درون واژن است کوتاه شده است.
خطرات گذاشتن آی یو دی
کسانی که آی یو دی گذاشتن با گفتن تجربیات خود از رو به رویی با موارد زیر پس از گذاشتن آی یو دی صحبت کرده اند:
- دیده نشدن نخ یا عدم لمس نخ دستگاه IUD توسط فرد معاینه‌کنند:
- تأخیر در قاعدگی:
- در مواردی از جمله شرایط زیر:
- حاملگی داخل رحمی: اگر در نیمه‌ی اول حاملگی هستید و نخ IUD دیده نمی‌شود باید به بیمارستان مراجعه کنید. اما اگر بتوان نخ را دید، سعی می‌کنند با کشیدن آن IUD را خارج کنند. در نیمه‌ی دوم حاملگی در هر صورت (دیده شدن یا دیده نشدن نخ) باید به بیمارستان مراجعه کنید.
: -حاملگی خارج رحمی پس از تشخیص این مورد باید سریعاً به بیمارستان مراجعه کنید.
در صورت ادامه‌ی حاملگی با داشتنIUD ، در صورت داشتن هر کدام از علائم زیر باید سریعا به بیمارستان مراجعه کنید؛ تب، علایم شبه آنفولآنزا، درد شکمی و خونریزی.
در صورت سقط با IUD) به ویژه در سه ماهه دوم) خطر عفونت خون (سپتی سمی) وجود دارد.
اگر بارداری با داشتن IUD تا پایان ادامه داشته باشد، وجود IUD در رحم باعث ناهنجاری‌های جنینی نخواهد شد.
- وجود علائمی چون درد پایین شکم، ترشح واژینال چرکی و بد بو، تب و لرز، استفراغ و حرکت دردناک دهانه‌ی رحم نشانه‌های احتمال وجود بیماری‌های التهابی لگن هستند و در صورت مشاهده‌ی این علائم سریعاً باید به بیمارستان مراجعه کنید.
- بدخیمی دستگاه تناسلی: اگر هر کدام از موارد مشکوک به سرطان‌های دستگاه تناسلی تشخیص داده شود باید سریعا به بیمارستان مراجعه کنید تا IUD شما را خارج کنند.
در ادامه فواید و عوارض آی یو دی را بیان خواهیم کرد؛
مزایای استفاده از آی یو دی در جلوگیری از بارداری
استفاده هر کدام از انواع آی یو دی (چه آی یو دی مسی و چه آی یو دی هورمونی) به عنوان رای برای جلوگیری از بارداری می توانند مزایایی به همراه داشته باشند.
از جمله مزایای آی یو دی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اثربخشی بالا؛
- قابلیت برگشت باروری بلافاصله پس از خروج IUD؛
- طولانی مدت بودن اثر پیشگیری از بارداری ( ١٠ سال)؛
- نیاز نداشتن به یادآوری روزانه؛
- عدم تأثیر بر شیردهی؛
- نداشتن آثار و عوارض هورمونی؛
- قابل استفاده تا دوران یائسگی )منوپوز) در صورتی که فرد قبل از 50 سالگی یائسه شود خروج IUD دو سال بعد و اگر بعد از 50 سالگی یائسه شود خروج 1 سال بعد انجام می‌شود؛
- عدم تداخل با تماس جنسی؛
- تداخل نداشتن با مصرف داروها.
معایب استفاده از آی یو دی در جلوگیری از بارداری
از جمله معایب IUD نیز می توان موارد زیر را مثال زد:
- خروج خود به خودی گاهی ممکن است علائم جابه جایی آی یو دی و نیز علائم پایین آمدن آی یو دی را در خود مشاهده کنید؛
- عدم توانایی پیشگیری از انتقال بیماری‌های منتقله از طریق تماس جنسی (STIs)؛
- لزوم معاینه‌ی دوره‌ای.
در چه شرایطی گذاشتن آی یو دی ضرر دارد؟
- شک یا اطمینان به حاملگی؛
- سابقه بیماری التهابی لگن (PID) مراجعه با بستری در بیمارستان؛
- رحم با شکل غیرطبیعی (براساس معاینه‌ی لگن)؛
- بیماری ویلسون یا حساسیت به مس برای IUD های مس‌دار؛
- نقص سیستم ایمنی؛
- فیبرومی (زائده گوشتی متصل به دیواره رحم) که اندازه و شکل حفره رحم را تغییر داده باشد؛
- خونریزی شدید قاعدگی (دفع لخته) یا کم‌خونی شدید؛
- خونریزی واژینال بدون علت مشخص؛
- اختلالات انعقادی؛
- شک به وجود بدخیمی رحم یا دهانه رحم (سرویکس) و یا قطعیت وجود آن؛
- در فاصله زمانی درمان و پیگیری مول (حداقل 1 سال)؛ حاملگی مولارهنگامی رخ می‌دهد که در تخم بارور شده ناهنجاری‌های خاصی وجود داشته باشد. تخم بارور شده یا هرگز به جنین تبدیل نمی‌شود و یا اینکه به شکل غیرطبیعی رشد می‌کند و نمی‌تواند زنده بماند؛
- سل لگنی.
در چه شرایطی آی یو دی با احتیاط گذاشته می‌شود؟
- سابقه بیماری التهابی لگن ( PID ) بدون بستری در بیمارستان؛
- سابقه منوراژی ( خونریزی شدید در دوره‌ی قاعدگی )؛
- سابقه دیسمنوره (درد هنگام قاعدگی)؛
- داشتن شریک‌های جنسی متعدد در زن یا همسر او؛
- ابتلا به بیماری‌های قابل انتقال از راه تماس جنسی (STIs) یا سابقه‌ی ابتلا به آن؛
- اندومتریت (عفونت مخاط رحم) پس از زایمان و سقط عفونی در 3 ماه گذشته؛
- سرویسیت (التهاب دهانه رحم) و واژینیت (التهاب داخل واژن) درمان نشده؛
- نداشتن سابقه زایمان.
در روند انتخاب قرار دادن یا ندادن آی یو دی به عنوان دستگاه ضدباری، آگاهی از فواید و عوارض آی یو دی واجب می باشد. پس قبل از اقدام به آن اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.